Η κρίση χρέους πλησιάζει τον πυρήνα της Ευρωζώνης

Σε «αχαρτογράφητες» περιοχές κινείται, τις τελευταίες μέρες,
η αγορά ομολόγων στην Ευρωζώνη, όπου, με εξαίρεση τη Γερμανία, τα επιτόκια των δεκαετών κρατικών ομολόγων βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, καθιστώντας σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αυτές της Ιταλίας και της Ισπανίας, απαγορευτική τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους.

Στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, η λέξη «ανησυχία» δεν αποτυπώνει πλέον επαρκώς το κλίμα που επικρατεί. Διαπιστώνουν ότι οι εναλλακτικές λύσεις για την έξοδο από την κρίση περιορίζονται δραματικά και ο κίνδυνος να καταστεί η κατάσταση ανεξέλεγκτη είναι υπαρκτός.
Οπως επισημαίνουν κοινοτικές πηγές στη βελγική πρωτεύουσα, τα μέτρα που λαμβάνουν σε καθημερινή βάση οι «αδύναμοι κρίκοι» για τη μείωση των ελλειμμάτων δεν πρόκειται να καθησυχάσουν τις αγορές, όπως ισχυρίζεται το Βερολίνο.
Αλλωστε, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Αυστρία, δεν έχουν δημοσιονομικά προβλήματα, αλλά τα επιτόκια ομολόγων των παραπάνω χωρών ανεβαίνουν, παρά το γεγονός ότι έχουν την ίδια πιστοληπτική διαβάθμιση με τη Γερμανία, δηλαδή «ΑΑΑ». Η Γαλλία, με «ΑΑΑ», επίσης δανείζεται σήμερα με 3,70%, όταν το γερμανικό επιτόκιο κινείται στο 1,80%.
Μοναδική εξαίρεση
Με άλλα λόγια, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται πια στους «αδύναμους κρίκους», αλλά σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, με εξαίρεση τη Γερμανία.
Ακόμη και το επιτόκιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), όπου μετέχουν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης, έχει πάρει την ανιούσα. Αυτό σημαίνει ότι οι αγορές τεστάρουν τις αντοχές του συστήματος και, κυρίως, να δουν εάν υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης, και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει και, όσο αυτό συνεχίζεται, θα εντείνουν τις πιέσεις.
Πριν από λίγο καιρό, όλοι χαρακτήριζαν ιδανική λύση την εισαγωγή του ευρωομολόγου. Μάλιστα, η Επιτροπή θα επανέλθει την επόμενη εβδομάδα με διάφορες «ιδέες» πάνω σ’ αυτό το θέμα. Ωστόσο, η πεισματική άρνηση της Γερμανίας, την οποία ακολούθησε και η Γαλλία, στην έκδοση ευρωομολόγου, επιδείνωσε δραματικά την κατάσταση, με αποτέλεσμα να εκφράζονται σήμερα σοβαρές αμφιβολίες για το αν θα μπορούσε μια τέτοια λύση να καθησυχάσει τις αγορές. Οι ίδιες πηγές έχουν πλέον στραμμένα τα βλέμματα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στο Βερολίνο.
Στην ΕΚΤ, γιατί μόνο αυτή μπορεί να δράσει αποτελεσματικά με διαφόρους τρόπους, και στο Βερολίνο, γιατί μόνο αυτό μπορεί να δώσει το «πράσινο φως» για την ενεργοποίησή της.
Προς το παρόν, η καγκελάριος Μέρκελ αρνείται κατηγορηματικά να επιτρέψει στην ΕΚΤ είτε να αγοράσει μαζικά κρατικά ομόλογα είτε να μετατρέψει σε τράπεζα το ΕΤΧΣ, ώστε να παρέμβει αυτό στις αγορές, είτε την έσχατη λύση, που είναι το… τυπογραφείο, δηλαδή το «κόψιμο» χρήματος. Επικαλείται την αναρμοδιότητα της ΕΚΤ, αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημα. Απλώς θεωρεί ότι, με την ενεργοποίηση της ΕΚΤ, επιχειρείται κοινή διαχείριση του δημόσιου χρέους στην Ευρωζώνη, δηλαδή ότι «φορτώνεται» η Γερμανία το πρόβλημα των άλλων.