Ο υπολογιστής σας κολλάει την ώρα που δουλεύετε. Τα αρχεία σας κινδυνεύουν. Τι κάνετε; Τον χτυπάτε για να «συνέλθει», του φωνάζετε για να «συνετιστεί», τον πετάτε από το παράθυρο ή φωνάζετε κάποιον ειδικό; Τα πρώτα λεπτά στην αντιμετώπιση μιας κρίσης είναι και τα πιο σημαντικά. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση των «ανυπάκουων» υπολογιστών…
Ωστόσο, για πολλούς χρήστες, η αντίδρασή τους όταν «κολλάει» ο υπολογιστής τους είναι να αρχίζουν να το χτυπούν ή να φωνάζουν. Η αίσθηση ότι τα δεδομένα τους εκείνη τη στιγμή χάνονται φαίνεται να είναι κάτι που οι περισσότεροι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι περισσότεροι από μας αντιδρούμε βίαια όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο ενώ θα μπορούσαμε απλά να φωνάξουμε κάποιον τεχνικό να μας βοηθήσει.
Ευτυχώς, η βία δεν είναι η μόνη αντίδραση. Το 13% περίπου των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι προσπαθούν να «καλοπιάσουν» τον υπολογιστή τους μιλώντας του γλυκά για να μην χάσει πολύτιμα στοιχεία, όπως αναφέρει ο Todd Johnson, αντιπρόεδρος της εταιρίας Ontrack που διενήργησε την έρευνα. Η πιο δημοφιλής μη-βίαιη αντίδραση είναι η δεκτικότητα – το 1/3 των ερωτηθέντων δήλωσαν πως όταν κολλάει ο υπολογιστής τους απλά αποδέχονται ότι χάνουν τα στοιχεία τους.
Το 7% όμως παραδέχτηκε ότι η πρώτη του αντίδραση είναι να χτυπήσει τον υπολογιστή, μια κίνηση που προφανώς δεν αποδίδει, ενώ το 13% δήλωσε πως συνήθως ξεσπάει σε φωνές.
“Είναι δύσκολο όταν κάποιος χάνει τα αρχεία και τα δεδομένα του,” σχολιάζει ο Johnson. “Οι περισσότεροι συνήθως πανικοβάλλονται.”
Τα αποτελέσματα της έρευνας της Ontrack επιβεβαιώνουν τα αποτελέσματα μιας άλλης πρόσφατης έρευνας του πανεπιστημίου του Maryland, όπου το 10% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως αντιδρούν βίαια όταν ο υπολογιστής τους κολλάει.
“Υπήρξε μια περίπτωση ενός διευθυντή εστιατορίου, ο οποίος νευρίασε τόσο πολύ με το laptop του που το πέταξε μέσα στη φριτέζα,” αναφέρει ο καθηγητής Norman. “Κατέστρεψε και το laptop … αλλά και τη φριτέζα!.”
Η κίνηση αυτή μπορεί να μοιάζει άκρως υπερβολική, όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν σκεφτεί να πετάξουν τον ανυπάκουο υπολογιστή τους από το παράθυρο. Ένας από τους συμμετέχοντες στην έρευνα του καθηγητή Norman έκανε ακριβώς αυτό … μόνο που ξέχασε κάτι πολύ σημαντικό. “Το λάθος του ήταν ότι ξέχασε να ανοίξει το παράθυρο!”
Πέρα από την προφανή φυσική καταστροφή, τέτοιες υπερβολικές συμπεριφορές έχουν και μεγάλο οικονομικό κόστος. Συχνά, τα αρχεία που εμείς θεωρούμε ότι χάθηκαν, μπορεί να διασωθούν με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, όχι όμως αν πρώτα έχουμε «τηγανίσει» τον υπολογιστή μας.
Όχι στην επανεκκίνηση!
Η συνηθισμένη αντίδραση μας όταν κάτι δεν πάει καλά με τον υπολογιστή μας είναι να τον κλείνουμε και να τον ανοίγουμε πολλές φορές, κάτι που στην πραγματικότητα μπορεί να χειροτερέψει τα πράγματα. Η φράση «ο υπολογιστής κόλλησε» είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει μια κατάσταση όπου το Pc «παγώνει», δεν ανταποκρίνεται ή σταματά να λειτουργεί. Ο όρος όμως στην πραγματικότητα αναφέρεται σε μια μηχανική βλάβη. Όταν ο σκληρός δίσκος ενός υπολογιστή κυριολεκτικά καταρρέει, ο κεντρικός μηχανισμός που διαβάζει τα δεδομένα συγκρούεται με τον περιστρεφόμενο δίσκο που τα αποθηκεύει. Κάνοντας συνεχώς επανεκκίνηση, προκαλούμε διαρκείς γρατσουνιές στο δίσκο, με αποτέλεσμα η επαναφορά του υπολογιστή να είναι ακόμα πιο δύσκολη.
“Αν ακούσετε έναν περίέργο ήχο, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να κλείσετε τον υπολογιστή σας και να μην τον ξανα-ανοίξετε,” συμβουλεύει ο Johnson.
Ακόμα και οι χρήστες που συγκρατούν την επιθυμία τους να αντιδράσουν βίαια, έχουν την τάση να κάνουν τη λάθος κίνηση προσπαθώντας να διορθώσουν το πρόβλημα μόνοι τους. Κάποιοι αρχίζουν ακόμα και να αποσυναρμολογούν το σκληρό δίσκο στην προσπάθειά τους να διασώσουν τα χαμένα αρχεία τους. Τέτοιοι ηλεκτρονικοί πειραματισμοί μπορούν να κάνουν την κατάσταση πολύ χειρότερη.
Υπάρχει όμως λόγος που πολλοί από μας λειτουργούμε εξατομικευμένα όταν συμβαίνει κάποια βλάβη στον υπολογιστή μας, υποστηρίζει ο Johnson. Πολλοί χρήστες δεν σκέφτονται καν να ζητήσουν βοήθεια από κάποιον ειδικό εξαιτίας της ειρωνικής στάσης πολλών τεχνικών.
“Πιστεύω ότι ο κόσμος δεν ξέρει που να στραφεί. Και σε πολλές εταιρίες τεχνικής υποστήριξης υπάρχει ένας άγραφος νόμος – Αν δεν έχετε κρατήσει εφεδρικά αρχεία , δεν έχετε καμία τύχη, δεν πρόκειται να σας βοηθήσουμε.”
«Θυμωμένος» τρόπος ζωής
Για τον Norman, ο οποίος είναι ψυχολόγος, υπάρχουν πιο δυσδιάκριτοι λόγοι για της υπερβολική αντίδραση των ανθρώπων στις κακοτυχίες του υπολογιστή τους. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής απαιτεί από εμάς να περνάμε ατέλειωτες ώρες μπροστά από ολοένα και πιο πολύπλοκα μηχανήματα – υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, PDA, ακόμα και υψηλής τεχνολογίας αυτοκίνητα. Σιγά-σιγά χάνεται ο έλεγχος και η δυνατότητα πρόβλεψης βλαβών.
“Χειριζόμαστε τόσες πολύπλοκες συσκευές και δεν ξέρουμε στην πραγματικότητα πως δουλεύουν. Και το θέμα είναι ότι είμαστε εξαρτημένοι από αυτές.”
Όταν οι συσκευές αυτές χαλάνε, η συσσωρευμένη ένταση ξεσπάει σε θυμό, κυρίως όταν κάποιος περνάει 7-8 ώρες κάθε μέρα μπροστά από έναν υπολογιστή. Ο Norman πιστεύει ότι αποτέλεσμα του «ηλεκτρονικού θυμού» μπορεί να είναι και η κακή οδηγική συμπεριφορά και τα δυστυχήματα. Μετά από μια κουραστική μέρα και την αντιμετώπιση τεχνικών προβλημάτων με τους υπολογιστές, ένας οδηγός είναι πολύ εύκολο να οδηγεί άσχημα και να εμπλακεί σε κάποιο ατύχημα καθώς γυρνάει σπίτι του θυμωμένος και κουρασμένος.
“Το συμπέρασμα είναι ότι υπάρχει πολύς θυμός εκεί έξω,” υπογραμμίζει.
Για να αποφύγουμε μια αντίδραση απέναντι στον υπολογιστή μας που το σίγουρο είναι ότι αργότερα θα μετανιώσουμε, ο Norman προτείνει μια στρατηγική συνηθισμένη στους γονείς: το διάλλειμμα.
“Συνήθως, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αποστασιοποιηθούμε. Ακριβώς όπως όταν είμαστε θυμωμένοι με τα παιδιά μας. Φύγετε από το σπίτι, φύγετε από το γραφείο, προσπαθήστε να ηρεμήσετε για λίγα λεπτά.”
“Διατηρείστε την ψυχραιμία σας. Υπάρχει σίγουρα κάποια λύση.”