Δυστυχώς, η ζωή τα φέρνει έτσι, σε αρκετά ζευγάρια, που η απόκτηση ενός παιδιού από όνειρο ευτυχίας εξελίσσεται σε μία εφιαλτική πραγματικότητα. Παγκοσμίως, χιλιάδες είναι οι περιπτώσεις των γυναικών που έχουν μπλέξει σε ατελέσφορες διαδικασίες εξωσωματικής γονιμοποίησης…
Οι ιστορίες για ακατάλληλα κέντρα γονιμότητας και για κομπογιαννίτες γιατρούς, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν την ανθρώπινη επιθυμία, δεν ήταν μόνο δικά μας προνόμια. Ωστόσο, την τελευταία οχταετία, οι ιατρικές μέθοδοι έχουν εκσυγχρονιστεί -εξωσωματική εφαρμόζεται ακόμη και σε θηλαστικά που βρίσκονται υπό εξαφάνιση- τα ποσοστά επιτυχίας έχουν αυξηθεί σημαντικά, τα προβλήματα των παιδιών που συλλαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο έχουν περιοριστεί σε ικανοποιητικό βαθμό και οι τιμές έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα, αφενός η μέθοδος της εξωσωματικής να έχει απενοχοποιηθεί, αφετέρου να έχει γίνει προσιτή σε πιο πολύ κόσμο.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω δεδομένα, σε συνδυασμό με το ελληνικό νομικό πλαίσιο που είναι ευνοϊκό για τις εξωσωματικές (νόμος 3305/2005), έχει ανοιχθεί από το 2008 μια πολύ ενδιαφέρουσα αναπτυξιακή προοπτική για τη χώρα μας, αυτή του ιατρικού τουρισμού. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι -από χώρες που απαγορεύονται οι εξωσωματικές ή οι δωρεές ωαρίων όπως, για παράδειγμα, τα κράτη της Μέσης Ανατολής- έρχονται στην Ελλάδα για να αποκτήσουν παιδί. Τι κι αν δεν υπάρχει ένα ενιαίο μητρώο εξωσωματικών για να αποδείξει τη συγκεκριμένη τάση, οι ενδείξεις και οι αναφορές από πολλά κέντρα γονιμότητας, έστω κι αν διαβάζονται με επιφυλακτικότητα, επιβεβαιώνουν το ρεύμα του ιατρικού τουρισμού προς τα ελληνικά κέντρα γονιμότητας, κυρίως στην Αθήνα και την Κρήτη.
Εκτός από το νομικό πλαίσιο, οι βασικότεροι λόγοι που καθιστούν ελκυστική την εξωσωματική στη χώρα μας, είναι οι λογικές τιμές σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες (ξεκινούν από 2.000 ευρώ, ενώ π.χ. στη Γερμανία ή στις σκανδιναβικές χώρες η τιμή είναι σχεδόν η διπλάσια), το σημαντικό ερευνητικό έργο των Ελλήνων επιστημόνων, τα υψηλά ποσοστά επιτυχίας και το χαμηλό κόστος διαβίωσης στην Ελλάδα, που επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να παρατείνουν τη διαμονή τους. «Την τελευταία πενταετία παρατηρείται μία αύξηση των ζευγαριών από το εξωτερικό που ξεπερνάει το 40%. Ο ιατρικός τουρισμός είναι ένα στοίχημα που δεν πρέπει να χαθεί», μου εξηγεί ο κύριος Λεωνίδας Μαμάς, διευθυντής του αθηναϊκού κέντρου εξωσωματικής γονιμοποίησης «Neogenesis», και προσθέτει πως «ένας από τους σημαντικότερους λόγους που έρχονται στο κέντρο μας είναι ότι εφαρμόζουμε μια πρωτοπόρα θεραπεία που βοηθάει γυναίκες, με πρόωρη εμμηνόπαυση, να αποκτήσουν παιδιά με δικά τους ωάρια».
Λόγω της αυξανόμενης επισκεψιμότητας ανθρώπων από το εξωτερικό, τα περισσότερα κέντρα γονιμότητας διατηρούν τις ιστοσελίδες τους σε τουλάχιστον τρεις γλώσσες (συνήθως αγγλικά, γερμανικά, ρώσικα και ιταλικά), ενώ πλέον διαθέτουν και ειδικά τμήματα δημοσίων σχέσεων για τη διεθνή προβολή του έργου τους. «Εμείς δουλεύουμε με 65% Έλληνες και 35% ξένους. Ο ιατρικός τουρισμός έχει αρχίσει για τα καλά στην Ελλάδα, αλλά αυτό που χρειάζεται είναι η πολιτεία να πάρει μέτρα και να λάβει προωθητικές ενέργειες ώστε να ενισχυθούν οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Τα οφέλη είναι εμφανή», μου λέει ο κύριος Διαμαντής Δάφνης, επιστημονικός σύμβουλος του κέντρου γονιμοποίησης «Mediterranean Fertility Center», στα Χανιά.
Πέρα από τα κέντρα γονιμότητας, και το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο βλέπει μια χρυσή ευκαιρία ανάπτυξης στον ιατρικό τουρισμό. Σύμφωνα με μελέτη, που είχε παρουσιάσει τον περασμένο Νοέμβρη, η Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα, δίχως μεγάλες επενδύσεις, σε έξι διαφορετικούς τομείς (π.χ. κέντρα αιμοκάθαρσης ή μονάδες αποκατάστασης ηλικιωμένων), μέσα στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η υποβοηθούμενη-εξωσωματική γονιμοποίηση. Μάλιστα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της μελέτης, ένας ρεαλιστικός στόχος για την επόμενη δεκαετία είναι 100.000 ασθενείς το χρόνο, με μέσο όρο 4.000 ευρώ ατομική δαπάνη. Δε ξέρω κατά πόσο, όπως είναι η κατάσταση σήμερα, η Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει από τα δεσμά των ιαματικών λουτρών και να κατορθώσει να κερδίσει τετρακόσια εκατομμύρια ευρώ από τον ιατρικό τουρισμό.
Το σίγουρο είναι πως, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει πρώτα να γίνει εξωσωματική γονιμοποίηση στους εγκεφάλους των περισσότερων ξενοδόχων της περιφέρειας. Γιατί τα μυαλά τους, με τη νοοτροπία της αισχροκέρδειας που λειτουργούν τόσα χρόνια, αποκλείεται από μόνα τους να γεννήσουν επαγγελματικές συμπεριφορές. Είναι ικανοί να τους παραμυθιάζουν πως τα μωρά τα φέρνουν οι πελαργοί της Μυκόνου. Α! Και να εκπονηθεί οπωσδήποτε ένα εθνικό χωροταξικό σχέδιο που θα υποδεικνύει, με αυστηρούς όρους, πού θα χτιστούν οι μονάδες. Μην πλακώσουν όλοι, ξαφνικά…
Άρθρο του Γιάννη Παπαδημητρίου