Υπάρχει ένα ερώτημα που τίθεται αρκετά συχνά από τον κόσμο κάθε χρόνο:
Πότε πραγματικά ξεκινάει ο χειμώνας στο Βόρειο Ημισφαίριο;
Για τους επαγγελματίες μετεωρολόγους η απάντηση είναι απλή: από την 1η Δεκεμβρίου έως τα τέλη Φεβρουαρίου.
Ωστόσο, επίσημα ο χειμώνας ξεκινά με το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, την στιγμή δηλαδή που ο Ήλιος φτάνει στο χαμηλότερο σημείο του στον ουρανό και οι ώρες της ημέρας φτάνουν στο ετήσιο ελάχιστο.
Το 2025, το χειμερινό ηλιοστάσιο πέφτει την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου και από εκείνη την στιγμή ο χειμώνας ξεκινάει επίσημα – τουλάχιστον αστρονομικά – και διατηρείται μέχρι και την Εαρινή Ισημερία η οποία το 2026 πέφτει στις 20 Μαρτίου.
Η αιτία οφείλεται εξ’ ολοκλήρου στην κλίση του άξονα της Γης που είναι περίπου 23,5 μοίρες. Κατά την διάρκεια λοιπόν του Δεκεμβρίου, στο Βόρειο Ημισφαίριο είτε δεν πέφτει καθόλου ακτινοβολία από τον ήλιο, είτε αυτή που πέφτει έχει μικρότερη διάρκεια και ανακλάται στην ατμόσφαιρα μεγάλο μέρος της, λαμβάνοντας λιγότερο φως και λιγότερη θερμότητα.
Επομένως, η 21η Δεκεμβρίου είναι η ημέρα που το Βόρειο Ημισφαίριο καταγράφει τις λιγότερες ώρες φωτός, ενώ το αντίθετο συμβαίνει στο Νότιο Ημισφαίριο. Από εκείνη την ημερομηνία λοιπόν, οι ημέρες θα αρχίσουν να μεγαλώνουν αργά και σταθερά μέχρι να φτάσουμε επίσημα στην Εαρινή Ισημερία, ενώ στον Βόρειο Πόλο ο Ήλιος δεν ανατέλλει ποτέ και στον Νότιο Πόλο δεν δύει ποτέ!
Ωστόσο, το Χειμερινό Ηλιοστάσιο δεν είναι μόνο ένα αστρονομικό γεγονός αλλά είναι εξίσου και πολιτιστικό, αφού εδώ και χιλιετίες γιορτάζεται ως η αναγέννηση του Ήλιου, με το πιο διάσημο σύμβολο αυτής της παράδοσης να είναι το Στόουνχεντζ στην Αγγλία, που πρόκειται για ένα μνημείο τουλάχιστον 5.000 ετών το οποίο χτίστηκε σε μία τέλεια ευθυγράμμιση με τον Ήλιο.
Ανάμεσα λοιπόν στην επιστήμη και τον μύθο, το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, μας υπενθυμίζει το εξής : ότι ακόμη και στην πιο σκοτεινή ημέρα του έτους, η αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει και πως το φως αργά μεν αλλά σταθερά θα επιστρέψει.