Άνθρωποι αλυσοδεμένοι, ξαπλωμένοι στο πάτωμα, άρρωστοι και εξαντλημένοι.. Δεν είμαι μια ιστορία του δέκατου έκτου αιώνα, είναι μια ιστορία του 21ου αιώνα που διαδραματίζεται μεταξύ Πορτογαλίας και Ισπανίας…
Είναι μια ιστορία 12 δούλων και τεσσάρων “δουλεμπόρων”, μια ιστορία δυστυχίας και σκληρότητας.
Όλα ξεκίνησαν από μια οικογένεια που μετακόμισε στην Ισπανία και διατηρεί δεσμούς με την Beira Baixa- περιοχή της ενδοχώρας.
Ζευγάρι Πορτογάλων αγροτών, μαζί με το γιο τους εγκαταστάθηκαν το 2000 στην περιοχή Μπάιρα Μοάχα, κοντά στην ισπανική πόλη Βαγιαδολίδ.
Επρόκειτο για τον 68χρονο Ζε Φρανσίσκο Ζοζέ Μαρία, τη γυναίκα του Μαρία Κλοτίλντε Φορτουνάτο και τον 35χρονο γιο τους Αντόνιο Ζοσέ Μαρία Φορτουνάτο, γνωστό στην αγροτική περιοχή με το ψευδώνυμο “Τσιγγάνος”.
Ένα χρόνο αργότερα η οικογένεια από την Πορτογαλία ανέλαβε να μεταφέρει εποχικούς αγρότες από τη χώρα καταγωγής τους, προκειμένου να εργαστούν στα αχανή θερμοκήπια του Βαγιαδολίδ, στα οποία παράγονται κηπευτικά για τις βόρειες χώρες της Ευρώπης.
Πρώτο τους θύμα ήταν μια πατριώτισσα τους και το παιδί της. Έπειτα από πολλές συζητήσεις κατάφεραν να την πείσουν ότι θα ήταν καλύτερα για το γιο της να εργαστεί μαζί τους στα θερμοκήπια.
Ο τυχερός Χοσέ
Στον Χοσέ Αντόνιο Ροντρίγκεζ ο 68χρονος δουλέμπορος υποσχέθηκε τη θέση του επικεφαλής μιας γεωργικής ομάδας με μηνιαία αμοιβή 250 ευρώ, συν το φαγητό, τα τσιγάρα και τη στέγαση του.
Ο Χοσέ ήταν ο μοναδικός από τους 12 σκλάβους που πότε δεν χτυπήθηκε. Έμεινε μαζί τους έξι ολόκληρα χρόνια πριν καταφέρει να δραπετεύσει για την Πορτογαλία.
Όλοι οι σκλάβοι που εργάζονταν στα χωράφια του 68χρονου εργοδηγού έρχονταν μέσω Ισπανίας με το αυτοκίνητο του 35χρονου γιου του.
Όταν έφταναν στην περιοχή ο Francisco φρόντιζε να τους παίρνει τα διαβατήρια και να τους κρατά αλυσοδεμένους στο υπόστεγο ενός αχυρώνα.
Το πρωί εργαζόντουσαν στα χωράφια από 12 έως 16 ώρες ημερησίως. Όταν κάποιος τολμούσε να ζητήσει καλύτερες συνθήκες εργασίας τότε τον μαστίγωνε για παραδειγματισμό.
Οι αρχές έκαναν πως δεν ακούν
Κάποιοι κατάφεραν να διαφύγουν και να μιλήσουν στην αστυνομία. Κανείς όμως δεν τους άκουγε. Αυτή ήταν η περίπτωση με τον Ρικάρντο Ντος Σάντος.
Η περιπέτειά του ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2003. Ακόμα ήταν μικρός όταν έφυγε από το πατρικό του στην Κόχα (χωριό της ενδοχώρας). Ένα βράδυ τον προσέγγισε ο τέταρτος εναγόμενος, ο Ζοάο Κάρλος Καρόλ και τον πήρε μαζί του ώστε να συναντήσουν τον Ζε.
Ο νεαρός όταν είδε το 35χρονο δείλιασε και αποφασίσετε να μην τους ακολουθήσει. Τότε ήταν που ο Ζε τον χτύπησε βίαια με ένα μπαστούνι στα πλευρά και στα πόδια.
Ξύπνησε στη φάρμα, του πήραν τα χαρτιά και τον άφησαν για μέρες χωρίς φαγητό. Ο νεαρός Σάντος είχε γίνει ο δωδέκατος σκλάβος του Βαγιαδολίδ.
Ευτυχώς γι’ αυτόν και τους άλλους 11 σκλάβους, ο Χοσέ Αντόνιο Ροντρίγκεζ κατάφερε να δραπετεύσει και να ενημερώσει όχι την ισπανική, αλλά την πορτογαλική αστυνομία, η οποία έπειτα από δικές της ενέργειες κατάφερε να αποκαλύψει τη δράση των στυγερών δουλεμπόρων του Βαγιαδολίδ!
Η πορτογαλική δικαστική αστυνομία, σε συνεργασία τους συναδέλφους της από την Ισπανία κατάφερε μετά από έρευνες να συλλάβει τους τέσσερις και να εντοπίσει όσους ήταν ακόμα σκλάβοι τους.