Η πολυκατοικία αποφάσισε να μην αγοράσουμε πετρέλαιο! Και τώρα;

Στα στενά της Κυψέλης τα κτίρια πατάνε τόσο κοντά το ένα στο άλλο, λες και το αντικρινό μπαλκόνι θέλει να κρυφακούσει στο σαλόνι σου. Δεν υπάρχουν όμως πλέον μυστικά. Οποια πόρτα κι αν διαλέξεις, όποιο κουδούνι κι αν χτυπήσεις οι διηγήσεις θα είναι παρόμοιες. Οπως συμβαίνει σε δύο πολυκατοικίες στην οδό Μεγίστης. Απέχουν δέκα μέτρα. Οι ένοικοί τους δεν γνωρίζονται. Η σύνθεσή τους διαφέρει. Φέτος όμως και οι δύο δεν θα αγοράσουν πετρέλαιο θέρμανσης για να περιορίσουν τα έξοδά τους. Θα καλυφθούν με σόμπες, θερμάστρες, κλιματιστικά. Πέρα από ανάγκες, η οικονομική κρίση διαμορφώνει και κοινές ιστορίες.

Δεν ήταν πάντα έτσι. Μια εξαετία πριν, όταν αγόρασε το διαμέρισμά του εκεί ο Φώτης Ράπτης, κάθε κτίριο είχε και άλλες μαρτυρίες. Στα 22 διαμερίσματα της πολυκατοικίας του θυμάται πως έμεναν ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του ΟΣΕ, πρώην διευθυντής στο Γαλλικό Ινστιτούτο, μια ποιήτρια και «κλασάτες κυρίες» που αναπολούσαν τους καφέδες τους με την ηθοποιό Αννα Καλουτά στην Φωκίωνος Νέγρη. Σήμερα δεν σε υποδέχεται το κόκκινο χαλί που κάποτε έντυνε τα μαρμάρινα σκαλιά της, αλλά τρία ενοικιαστήρια κολλημένα εδώ και μήνες στην τζαμαρία της εισόδου. Στους πέντε ορόφους της μόνο οκτώ διαμερίσματα δεν έχουν ορφανέψει. Από το 2007 ξεκίνησε η μεγάλη έξοδος. Οι περισσότερες οικογένειες (ιδιοκτήτες από το 1961 όταν χτίστηκε η πολυκατοικία) προτίμησαν άλλες γειτονιές και μέρη. Παγκράτι, Φιλοθέη, Βέροια, Σίφνο. Εχουν απομείνει εκεί ένας δικηγόρος, ένας δημοσιογράφος, μία ψυχολόγος, μία πολιτικός μηχανικός, μια συνταξιούχος νοσηλεύτρια, ένας οικονομολόγος, δύο φοιτητές. Ο Φώτης Ράπτης, διαχειριστής του κτιρίου, είναι δημόσιος υπάλληλος. Υπεύθυνος κουζίνας σε νοσοκομείο, πρώην σεφ σε πολυεθνική. «Υπάρχει ακόμη επίπεδο στην πολυκατοικία. Αλλά δεν υπάρχουν χρήματα» λέει. Σε σύγκριση με το 2009 ο μισθός του έχει μειωθεί κατά 400 ευρώ. Από φέτος όμως οι περικοπές αγγίζουν όλο το κτίριο και το αποθεματικό της πολυκατοικίας δεν επαρκεί για να καλύψει όλες τις τρέχουσες ανάγκες.

Στις καλές εποχές θα αγόραζαν 1,5 τόνο πετρελαίου θέρμανσης για τα οκτώ διαμερίσματα. Τα σώματα θα ζέσταιναν δύο ώρες το πρωί, άλλες τόσες το μεσημέρι και τέσσερις το βράδυ. Σε όσα διαμερίσματα άδειασαν, τα καλοριφέρ έχουν σφραγιστεί και οι ιδιοκτήτες τους θα επιβαρύνονταν με συμμετοχή 30% στο κόστος για να καλύψουν την απώλεια θερμότητας από τις σωληνώσεις. Το ποσό των κοινοχρήστων που θα αντιστοιχούσε στους εναπομείναντες κατοίκους θα έφτανε στα 200 ευρώ. Η απόφασή τους ήταν ομόφωνη. Τέλος του περασμένου Σεπτέμβρη η γενική συνέλευση της πολυκατοικίας επέλεξε να μην αγοράσει φέτος πετρέλαιο. «Κάποιοι σκέφτηκαν τις θερμάστρες κηροζίνης, αλλά είδαν ότι δεν τους συνέφερε οικονομικά. Αλλοι θα βολευτούν με σόμπες υγραερίου παρά τη δυσάρεστη μυρωδιά που αφήνουν» λέει ο Φώτης Ράπτης.

ΑΝΕΙΣΠΡΑΚΤΑ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΑ. Λίγα βήματα παρακάτω άλλη πολυκατοικία θα στραφεί φέτος σε αντίστοιχες μεθόδους θέρμανσης. Σε αντίθεση με το γειτονικό της κτίριο, αυτή στεγάζει οικογένειες και μετανάστες. Στο θυροτηλέφωνο κάθε κουδούνι έχει όνομα και ο δωρικός διάδρομος δεν μαρτυρεί ένδοξο παρελθόν. «Είναι μία από τις δέκα πολυκατοικίες που μας ζήτησαν να μην αγοράσουν πετρέλαιο» λέει ο Διονύσης Κουρεμάδης, υπεύθυνος στην εταιρεία διαχείρισης κτιρίων ΕΠΕΞ. Ενοικοι άλλων πολυκατοικιών έχουν ζητήσει να λειτουργούν τα καλοριφέρ μόνο το βράδυ ενώ κάποιοι πρόκειται να ανάψουν τα σώματα μόνο στις γιορτές όταν θα μαζευτεί κόσμος στα διαμερίσματα. Αντίστοιχες περιπτώσεις περιγράφουν εκπρόσωποι και άλλων εταιρειών διαχείρισης. Ο Γιάννης Μιχαηλίδης, υπεύθυνος στην εταιρεία «Αστέρας», αναφέρει ότι από τα 100 κτίρια (κυρίως στο Κέντρο της Αθήνας, αλλά και στην Αγία Παρασκευή και το Χαλάνδρι) των πελατών του τα 40 φέτος δεν θα αγοράσουν πετρέλαιο. Παράλληλα οι ανείσπρακτες οφειλές κοινοχρήστων προς την εταιρεία φτάνουν τα 322.000 ευρώ (το μεγαλύτερο μέρος του ποσού σωρεύτηκε την τελευταία διετία). Ο Στέφανος Εχμαλόγλου, υπεύθυνος στην εταιρεία «Smartheat», λέει ότι σε πολυκατοικία της Κυψέλης το ρεύμα είναι κομμένο στους κοινόχρηστους χώρους εδώ και έναν χρόνο, με τις οφειλές να φτάνουν τα 2.500 ευρώ. Προχτές στάλθηκε στο γραφείο του φαξ από άλλη πολυκατοικία, στην ίδια γειτονιά. «Απόφαση Συνιδιοκτητών Πολυκατοικίας», ήταν ο τίτλος του σημειώματος. Εγραφε για μια συνέλευση στις 25 Νοεμβρίου, ώρα 15.00 στην είσοδο της πολυκατοικίας και γνωστοποιούσε την απόφαση: «Αυτή τη χειμερινή περίοδο, λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει επηρεάσει όλους μας και της ακρίβειας στην τιμή του πετρελαίου, να μη λειτουργήσει η κεντρική θέρμανση της πολυκατοικίας αλλά το κάθε διαμέρισμα να καλυφθεί με τα θερμαντικά που διαθέτει (σόμπες, θερμάστρες, air condition)».

Στην αγορά, τα ηλεκτρικά καλοριφέρ κοστίζουν από 60 έως 140 ευρώ και καλύπτουν χώρους έως 20 τ.μ. Οι θερμάστρες πετρελαίου μπορούν να ζεστάνουν μέχρι και 85 τ.μ. και η τιμή τους φτάνει τα 320 ευρώ. Πιο φτηνές (28-40 ευρώ) αλλά με μικρότερες δυνατότητες οι θερμάστρες αλογόνου. «Πριν από πέντε χρόνια τα περισσότερα νοικοκυριά είχαν πετάξει τις σόμπες πετρελαίου. Τις θεωρούσαν άχρηστες. Τώρα όμως τις θυμήθηκαν ξανά» παρατηρεί ο Αντώνης Αθανασιάδης τεχνικός στην εταιρεία Βασιληάς ΑΕ η οποία προμηθεύει με θερμαντικά σώματα εμπορικά καταστήματα. Η ζήτηση στα ηλεκτρικά σώματα έχει αυξηθεί κατά 100% σε σχέση με πέρσι. Αντίστοιχα στοιχεία καταγράφονται και στην αγορά των καυσόξυλων. «Η επαρχία έχει επενδύσει σε ξυλολέβητες και η ζήτηση για καυσόξυλα έχει αυξηθεί στην Αθήνα τόσο πολύ που μπορεί φέτος να μη φτάσουν» λέει ο Αθανάσιος Πετράκης, έμπορος καυσόξυλων εδώ και 30 χρόνια.