Τα πρώτα χρόνια του facebook, τα πράγματα ήταν πιο απλά: Κάναμε log-in για να διαβάσουμε τα νέα των φίλων μας. Σήμερα, με το που το επισκεπτόμαστε, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν καταιγισμό από αναρτήσεις όπου γνωστοί και άγνωστοι εκθέτουν τα προσωπικά δεδομένα τους: τρυφερές φωτογραφίες…
με το ταίρι τους, βιντεάκια από το ξέφρενο πάρτι της προηγούμενης νύχτας, status που μας ενημερώνουν για την τελευταία επαγγελματική επιτυχία τους ή για την ίωση του παιδιού τους. «Παραδόξως, καθώς τα κοινωνικά δίκτυα διευρύνονται, γινόμαστε όλο και λιγότερο προσεκτικοί. Πιστεύω ότι πολλοί ντροπαλοί άνθρωποι νιώθουν να απελευθερώνονται κάνοντας αναρτήσεις στο facebook», σχολιάζει ο ειδικός στα ΜΜΕ Στίβεν Τζόνσον. Η Ντάνα Μπόιντ, ερευνήτρια των social media, προσθέτει ότι τα status updates λειτουργούν ως προβολές της ταυτότητάς μας: «Ολοι προσπαθούμε να προκαλέσουμε αίσθηση, ακόμη και ανάμεσα στους φίλους μας, ο καθένας χρησιμοποιώντας διαφορετικές τακτικές». Προσφάτως λοιπόν τα status updates έχουν γίνει εργαλείο για τους ειδικούς που επιχειρούν να σκιαγραφήσουν το ψυχολογικό προφίλ των χρηστών των social media. Προσοχή, όμως: Αν αναγνωρίζετε σε κάποιο από τα παρακάτω τον εαυτό σας, ίσως έχετε γίνει ήδη γραφικοί.
1. Το ψώνιο
Ενα τυπικό status του: Ο γιος μου γίνεται κάθε μέρα και πιο όμορφος!
Η ερμηνεία του ειδικού: «Στις διαπροσωπικές επαφές είμαστε συνήθως πιο ταπεινοί, όμως το facebook ευνοεί τον κομπασμό, ειδικά όταν βλέπουμε ανταπόκριση στα σχόλια των διαδικτυακών φίλων μας» (Στίβεν Τζόνσον).
2. Ο αηδιαστικός
Ενα τυπικό status του: Αυτή η γαστρεντερίτιδα δεν λέει να με αφήσει.
Η ερμηνεία του ειδικού: «Οσο πιο αποκρουστικά είναι τα updates, τόσο περισσότεροι θα μας προσέξουν» (Τζούλι Ολμπραϊτ, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια).
3. Ο επιδειξιομανής
Ενα τυπικό status του: Τίποτα δεν συγκρίνεται με το πρωινό σεξ.
Η ερμηνεία του ειδικού: «Οι άνθρωποι που περιγράφουν τις ερωτικές τους συνήθειες στο διαδίκτυο αισθάνονται διπλά ποθητοί – γιατί έχουν εικονικό ακροατήριο!» (Τζούλι Ολμπραϊτ).
4. Ο αδιάκριτος
Ενα τυπικό status του: Περάσαμε τέλεια χτες! Να το ξανακάνουμε!
Η ερμηνεία του ειδικού: Το παραπάνω status μοιάζει εντελώς ανώδυνο – εκτός αν αυτός που το έγραψε είχε κανονίσει χτες να βγει μαζί σας, αλλά τελευταία στιγμή το ακύρωσε προφασισμένος ασθένεια. «Πρόκειται για μια παρενέργεια της μαζικής επικοινωνίας. Στο παρελθόν ήταν δυσκολότερο να ανακαλύψουμε την περιφρόνηση ή την απόρριψη από έναν φίλο» (Στίβεν Τζόνσον).
5. Ο κλαψιάρης
Ενα τυπικό status του: Είναι τόσο θλιβερό να ανακαλύπτεις ότι δεν μετράς για κανέναν.
Η ερμηνεία του ειδικού: «Για κάποιους είναι ευκολότερο, αντί να φορτώσουν έναν φίλο με τα προβλήματά τους, να γράψουν κάτι στο facebook ελπίζοντας ότι κάποιος θα τους βοηθήσει» (Ντάνα Μπόιντ).
6. Ο απολογητικός
Ενα τυπικό status του: Μωρό μου, θα με συγχωρέσεις; Δεν το εννοούσα!
Η ερμηνεία του ειδικού: «Κάποτε ένας τύπος έκανε πρόταση γάμου στην κοπέλα του σε έναν αγώνα μπέιζμπολ. Είχε ανάγκη από ένα κοινό χιλιάδων αγνώστων για να δώσει μια επίφαση επισημότητας στη δήλωσή του» (Στίβεν Τζόνσον).
7. Ο κοιλιόδουλος
Ενα τυπικό status του: Πατάτες τηγανιτές με αυγά! Μμμ!
Η ερμηνεία του ειδικού: «Αν το καλοσκεφτούμε, το γεύμα είναι κοινωνική δραστηριότητα. Επομένως, αν κάποιος τρώει μόνος στο σπίτι πατάτες τηγανιτές με αυγά αλλά το γνωστοποιεί στο facebook, είναι σαν να μοιράζεται το γεύμα του με τη διαδικτυακή κοινότητα» (Τζούλι Ολμπραϊτ). – Γωγώ Καρκάνη