Η γλώσσα του Κασιδιάρη

Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται η Χρυσή Αυγή στα τηλεοπτικά κυρίως Μέσα Ενημέρωσης, είναι διπλός: με τη γραφική της εκδοχή (περίπτωση “Εγέρθητου Καιάδα” και “Αθανασίου Διάκου”) και με τη θεωρητική-ιδεολογική της όψη (εκπρόσωπος ο Ηλίας Κασιδιάρης)…

Στη γραφική τους αποτύπωση τα μέλη της Χρυσής Αυγής μοιάζουν με  γειτονόπουλα του διπλανού σπιτιού• παιδιά που με το ζόρι κατάφεραν να πάρουν το χαρτί του Τεχνικού Λυκείου αλλά «τώρα να! έφτασαν μέχρι βουλευτές». Σε τίποτε λοιπόν δε διαφέρουν από τις χιλιάδες ιδιόρρυθμες περσόνες που αναζητούν την τύχη τους στα γνωστά ριάλιτι των καναλιών. Κι οι Χρυσαυγίτες είναι κάποιοι απ’ αυτούς,  πρόσωπα καθημερινά και οικεία.

Όμως, θέλω να μείνω στον θεωρητικό εκπρόσωπο της Χρυσής Αυγής• όχι στις πεποιθήσεις του αλλά στους γλωσσικούς του τρόπους. Ο Ηλίας Κασιδιάρης έχει την άνεση να μεταστρέφει τη συζήτηση και, προβάλλοντας ένα ισοδύναμο – αλλά άσχετο – αντεπιχείρημα, παρασύρει τον συνομιλητή του στα θεματικά χωράφια του.

Η πάγια γλωσσική του τακτική συνίσταται στην άρνηση της μομφής, στην αποπροσανατολιστική μεταστροφή τού επιχειρήματος και στην παρέλκυση της συζήτησης στα δικά του θέματα. Π.χ:

«~Γιατί επιλέγετε τη βία;» ρωτάει η Έλλη Στάη.
«~Δεν επιλέγουμε τη βία  ( = άρνηση) . Η βία ασκείται εις βάρος των ελλήνων πολιτών (= μεταστροφή του επιχειρήματος-αποπροσανατολισμός) . Οι αλλοδαποί μικροπωλητές είχαν επιτεθεί λίγες μέρες πριν και τραυματίσει έλληνες μικροπωλητές (= παρέλκυση της συζήτησης στο δικό του θεματικό πεδίο».

Κι άλλο παράδειγμα:

~  «Γιατί γίνατε αστυνομία στη θέση της αστυνομίας;» συνεχίζει η Έλλη Στάη.
~ «Δεν φιλοδοξούμε να γίνουμε αστυνομία στη θέση της αστυνομίας (= άρνηση). Αν φιλοδοξούσαμε κάτι τέτοιο, θα δηλώναμε στις Σχολές Ελλήνων Αξιωματικών της Αστυνομίας (= μεταστροφή του επιχειρήματος και παρέλκυση της συζήτησης).

Η συλλογιστική του Κασιδιάρη παραβιάζοντας τους κανόνες του ορθού λόγου – με αυθαίρετες γενικεύσεις, με αναπόδεικτες θέσεις, και με συμπεράσματα άσχετα προς τα δεδομένα – καταφέρνει να τινάζει την κουβέντα στον αέρα. Παρότι δίνεται η εντύπωση στον αδαή τηλεθεατή ότι ο συνομιλητής κατατροπώνεται.

Την ίδια συλλογιστική χρησιμοποιεί εν πολλοίς κι ο αρχηγός του κόμματος, Μιχαλολιάκος, (δείτε, λ.χ, τη συνέντευξη στον Σταύρο Θεοδωράκη). Αυτός ο τρόπος – και δεν λέω τίποτε πρωτότυπο – αποτελεί γλωσσικό καταφύγιο κάθε ακραίας ιδεολογίας, καλυμμένης ή μη,  κάθε φανατισμένου οπαδού θρησκείας, ομάδας ή πολιτικού κόμματος οποιασδήποτε απόχρωσης.

Φαίνεται πως οι μηχανισμοί της γλώσσας τους, οι απλοϊκά παγιωμένες τεχνικές του λόγου τους εξυπηρετούν τη μονολιθική αντίληψη του κόσμου τους. Μια μονοδιάστατη οπτική μπορεί να εκφραστεί μόνο με τυποποιημένη γλώσσα, με γλωσσικές μορφές και σχήματα εντελώς στερεοτυπικά. Ενώ ο ποικίλος λόγος και η γλωσσική διαφοροποίηση προϋποθέτουν ανοιχτό μυαλό, δεκτικό σε καινούργιες ιδέες, και ανεκτικότητα στο διαφορετικό. Δίχως ιδεοληψίες ή το φόβο για την άποψη του άλλου. (Εδώ ακριβώς παρεμβαίνει η ποιότητα μιας εκπαιδευτικής πολιτικής). Μα όσο οι πολιτικοί εξακολουθούν να πολιτεύονται με τη γνωστή φαυλότητα και με γλώσσα εξίσου παραπειστική, θα ενισχύουν τα επιχειρήματα της Χρυσής Αυγής και θ’ αυξάνουνε τα ποσοστά της.

Του Κώστα Λογαρά*
*Φιλόλογος