Τετάρτη, 1 Μαΐου, 2024

Το Μακεδονικό και η παγίδα

- Advertisement -

Το μακεδονικό ζήτημα έχει επανέλθει στην επικαιρότητα και αποτελεί μία αντανάκλαση των ευρύτερων γεωπολιτικών αλλαγών που λαμβάνουν χώρα τα τελευταία χρόνια.


Σκόπιμα έχει αποσιωπηθεί από τον δημόσιο διάλογο η αληθινή φύση του προβλήματος και η ένταξη του στο διεθνές πολιτικό περιβάλλον..


Στην πραγματικότητα γινόμαστε μάρτυρες ενός ιστορικού αναχρονισμού και μίας παραχάραξης της ιστορίας. Ως αναχρονισμός αναφέρεται η προσπάθεια κατασκευής ενός έθνους σε έναν τόπο που η διαδικασία αυτή έχει ολοκληρωθεί περισσότερο από έναν αιώνα πριν, ενώ η παραχάραξη είναι προφανής και αποτελεί την ιστορική θεμελίωση της κατασκευής.

Η διαδικασία της κατασκευής ενός έθνους είναι γνωστή και μοιάζει να παραμένει η ίδια από πολύ καιρό. Ο καθηγητής αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο του Cambridge Νάιτζελ Σπάιβυ, παρουσιάζει μία μάλλον ενδιαφέρουσα θεωρία για την εμφάνιση της λατρείας των ηρώων στην τέχνη της αρχαϊκής περιόδου (7ος – 6ος αιώνας π.Χ.). Μετά την κατάρρευση του Μυκηναϊκού πολιτισμού και την ερήμωση ή την ακραία υποβάθμιση των Μυκηναϊκών πόλεων η Ελλάδα εισέρχεται σε μια εποχή που ονομάζουμε σκοτεινούς αιώνες. Διακρίνεται η περίοδος αυτή για την πολιτισμική οπισθοδρόμηση και χαρακτηρίζεται από την έλλειψη ισχυρών κέντρων οργανωμένης εξουσίας, με αποτέλεσμα να διακοπεί η ιστορική συνέχεια. Η περίοδος αυτή τελειώνει οριστικά στους αρχαϊκούς χρόνους εποχή κατά την οποία επαναδημιουργούνται τέτοια κέντρα, σε νέες τις περισσότερες φορές θέσεις, που αποτελούνε πλέον τις πόλεις κράτη της αρχαιότητας και ο ελλαδικός χώρος επανεμφανίζεται δυναμικά στο ιστορικό προσκήνιο.

Κατά τον Νάιτζελ η ιστορική αυτή ασυνέχεια είχε ως αποτέλεσμα να αναζητήσουν οι πόλεις αυτές την ιστορική θεμελίωση των χωρικών τους δικαιωμάτων στην υποτιθέμενη καταγωγή κάθε μίας από αυτές από κάποιον ομηρικό ήρωα του παρελθόντος. Επιζητούσαν με την επίκληση των ηρώων του Ομήρου να αποδείξουν την εγκατάσταση στον χώρο από αιώνες, αναδεικνύοντας την προγονολατρεία σε θεμέλιο λίθο της ηθικής και ιδεολογικής επικύρωσης της κυριαρχίας τους στον συγκεκριμένο τόπο.

Η ίδια ακριβώς διαδικασία επαναλαμβάνεται και στους νεότερους χρόνους, όπου η επαναφορά της αρχαίας γραμματείας στο ιδεολογικό προσκήνιο στην ευρωπαϊκή σκέψη και οι εξερευνήσεις της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας στα ερείπια των πόλεων της ελληνικής αρχαιότητας, αποτέλεσαν την βάση του φιλελληνικού κινήματος και την αφορμή για την ανεξαρτησία της χώρας από την Οθωμανική αυτοκρατορία. Παρόλο το ιστορικό άλμα και στην δεύτερη περίπτωση η συνέχεια της γλώσσας και η βυζαντινή αυτοκρατορία γεφυρώνουν το κενό.

Οι ομοιότητες με την προσπάθεια δημιουργίας μακεδονικού έθνους σήμερα είναι προφανείς. Όμως αν στην Αρχαία Αθήνα όπως στην Κόρινθο, στην Θήβα καθώς και οπουδήποτε αλλού στις περιοχές που βρέχονταν από το Αιγαίο, η πολιτισμική συνέχεια της γλώσσας και της θρησκείας δικαιολογούσε την διαδικασία, στην περίπτωση των Σκοπίων συντελείται το ακριβώς αντίθετο. Η ιστορία της περιοχής είναι γνωστή και η καταγωγή των κατοίκων ανάγεται με ασφάλεια σε σλαβικά φύλα που κατοίκησαν τον χώρο κατά τον 7ο αιώνα μ.Χ. και ουδέποτε εξελληνίστηκαν.

Είναι αλήθεια πως τα κράτη δεν γνωρίζουν εχθρούς και φίλους παρά μόνο συμφέροντα. Έτσι και ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπως αυτές, όπου το ιστορικό ψεύδος χρησιμοποιείται για πολιτικούς σκοπούς, το συμφέρον αποτελεί και το μοναδικό μέτρο για την πολιτική συμπεριφορά και απόφαση. Τον σκοπό της επαναφοράς του Μακεδονικού στο προσκήνιο μας αποκαλύπτει η στιγμή. Με την επανεμφάνιση της Ρωσίας ως γεωπολιτικού παράγοντα ο χρόνος πιέζει για την κατοχύρωση του χώρου. Είναι εύκολα κατανοητό γιατί το ΝΑΤΟ απαιτεί να ξεπεραστεί ο σκόπελος στις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων, έτσι ώστε ένα κράτος που δύσκολα μπορεί να επιβιώσει και που δημιουργήθηκε από αυτό, να μετατραπεί σε στρατιωτική βάση του ΝΑΤΟ. Αυτό που δεν είναι τόσο εύκολα κατανοητό είναι γιατί η Ελληνική κυβέρνηση, συνεπικουρούμενη από όλο το μνημονιακό πολιτικό φάσμα, δείχνει έτοιμη να υποχωρήσει χωρίς κανένα φανερό τουλάχιστον αντάλλαγμα και μάλιστα σε μια στιγμή που ο χρόνος κυλάει υπέρ μας.

Το συλλαλητήριο στην Θεσσαλονίκη αποτέλεσε για ένα μέρος της αριστεράς μια τουλάχιστον αμήχανη στιγμή. Η συμμετοχή ακροδεξιών και νεοναζιστικών στοιχείων στην πρώτη γραμμή, η στήριξη του συλλαλητηρίου και η παρουσία ακραίων και συντηρητικών στοιχείων της εκκλησίας καθώς και η γραφικότητα και το κιτς που συνοδεύουν τον εθνικισμό επισκίασαν την εικόνα του πλήθους. Η παγίδα είναι στημένη καλά και περιμένει να πέσουμε μέσα. Είναι εύκολο να γενικεύσεις και να χαρακτηρίσεις ως ακροδεξιό ή εθνικιστικό όλο το πλήθος που συμμετείχε στην διαδήλωση. Αν τους το πεις πολλές φορές μπορεί και να το πιστέψουν. Έτσι είναι σαν να το σπρώχνεις στην αγκαλιά της ακροδεξιάς και μάλιστα σε μία στιγμή όπου το εθνικό ζήτημα μπορεί να αναμιχθεί με την έντονη κοινωνική και ταξική δυσαρέσκεια από τις πολιτικές των μνημονίων. Συνθήκες που αποτελούν το λίπασμα του φασισμού.

Η Χρυσή Αυγή, τα χουντικά υπολείμματα των απόστρατων καθώς και οι ακραίοι συντηρητικοί κύκλοι της εκκλησίας, δεν ακολουθούν παρά μια στρατηγική γνωστή από πολύ παλιά και οικεία στην αριστερά. Η προσπάθεια της ηγεμόνευσης ενός μαζικού κινήματος διαμαρτυρίας, από περισσότερο προωθημένα τμήματα από τον μέσο όρο, είναι μια εξαιρετικά επιτυχής τακτική για να αποκτήσεις επιρροή σε ευρύτερα στρώματα. Αν ο αντίπαλος υποπέσει στο σφάλμα να χαρακτηρίσει το σύνολο βάσει των δικών σου θέσεων, έχεις πια κερδίσει κάτι που θα απαιτήσει μια σειρά από δικά σου λάθη και πολύ χρόνο για να αντιστραφεί.

Είναι αλήθεια πως τα εθνικά ζητήματα είναι πιο εύκολα αντιληπτά από τα λαϊκά και φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού από ότι οι περίπλοκες και συχνά αντιφατικές αναλύσεις της οικονομικής ή κοινωνικής οργάνωσης. Τα στρώματα αυτά αποτελούνε τον φυσικό σύμμαχο κάθε αριστερού φορέα που επιθυμεί να ανατρέψει την υπάρχουσα εξουσία. Η απομόνωση από αυτά με αφορμή ένα εθνικό ζήτημα, αποτελεί ένα λάθος τακτικής με ενδεχομένως μη αντιστρέψιμες συνέπειες. Θέλει προσοχή ο τυφλός αντιεθνικισμός να μην μετατραπεί, όπως αρκετές φορές στο παρελθόν, στην υποστήριξη του εθνικισμού του άλλου. Αν οι Έλληνες που απαιτούν το μονοπώλιο της καταγωγής από τους αρχαίους Μακεδόνες και τον Μέγα Αλέξανδρο φαντάζουν εκτός εποχής και της σημασίας της, τότε οι Σκοπιανοί αντίστοιχοι με την Σλαβική τους γλώσσα ανήκουν στην σφαίρα του γκροτέσκου. Εξάλλου αν εναντίον της ονομασίας έχει συνταχθεί άπασα η ακροδεξιά της χώρας υπέρ της ονομασίας έχει ταχθεί η πλέον μνημονιακή κυβέρνηση της χώρας, το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή νεοφιλελεύθερη γραφειοκρατία και οι Αμερικανοί στοιχεία που δεν θα θέλαμε ποτέ να τοποθετηθούν στο ίδιο κάδρο με εμάς.

Είναι που είναι το έργο μας δύσκολο από την φύση του, δεν χρειάζεται και εμείς στο όνομα μιας κάποιας στρεβλής ιδεολογικής καθαρότητας, να χαρίσουμε στα ένοπλα τάγματα ασφαλείας του κεφαλαίου τον λαό, τον μοναδικό μας σύμμαχο. Έτσι και αλλιώς, είτε το γνωρίζουν είτε όχι, οι συμμετέχοντες στο συλλαλητήριο διαδηλώνουν κατά των νατοϊκών μεθοδεύσεων στην περιοχή.

Καμιά φορά η σιωπή, εκεί όπου ο λόγος φαντάζει ξένος, μπορεί να είναι μια καλή επιλογή.

*Ο Κώστας Σταμάτης είναι μέλος της ΛΑ.Ε Κορινθίας.

- Advertisement -

12 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Τα γραφόμενα του συντρόφου Σταμάτη είναι άκρως σοβαρά και αποδεικνύουν ακραιφνώς ότι εκκολάπτεται εκ νέου το αυγό του σταλινικού φασισμού. Η άρνηση του κυβερνώντος κόμματος να αναγνωρίσει οποιαδήποτε, έστω ένα, από τα σταλινικά εγκλήματα. Οι επαφές, καθ'ομολογίαν του, Παναγιώτη Λάμπρου με τρομοκράτες ως μεσάζοντος/εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος. Η "κυβερνητική" δράση του Ρουβίκωνα, η ενδυνάμωση των αναρχικών, οι αλεπάλληλες επιθέσεις προς δικαστικούς, η επίδοση πολιτικού ασύλου αναλόγως πολιτικών φρονημάτων, είναι στοιχεία που πρέπει να μας ανησυχούν για να μην ξαναζήσουμε ένα δεύτερο Μελιγαλά που θα επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα.

  2. Επικαλείται ενάν Νάϊτζελ Σπάϊβυ που ΔΕΝ διάβασε ποτέ και απεφάσισε να δώσει ένα παρόν…για πολτικούς λόγους! Και είναι τόσο άσχετος που γράφει: "Κατά τον Νάιτζελ η ιστορική αυτή ασυνέχεια…" αγνοώντας ότι αυτό δεν είναι επώνυμο. Aς αντιπαρθέσω κι εγώ στον άσχετο την γνώμη του Stephen G. Miller, του emeritus professor του τμήματος κλασσικών σπουδών του Berkeley University.

  3. Για κλάμματα είσαι σύντροφε του ΛΑ.Ε Κορινθίας. Θες να μπεις στην μάσα κι εσύ όπως οι Θελερίτη, Τσόγκας, Ψυχογιός, έτσι; Τι θα μας πεις, ότι ασχολείσαι με την πολιτική γιατί θες να προσφέρεις στον τόπο; Όπως προσφέρει και ο Καρανίκας;

  4. Αν κάποιος έχει ενστάσεις ή διαφωνίες επί της ουσίας,καλό θα είναι να επιχειρηματολογήσει πάνω σε όσα έχει αναφέρει ο αρθρογράφος. Oι επί προσωπικού επιθέσεις, τον δικαιώνουν απόλυτα σε ό,τι αφορά τις …δημοκρατικές ευαισθησίες των ''επιχειρηματολογούντων''. Η αποδόμηση και ο χλευασμός, μονο σε φασιστική νοοτροπία παραπεμπουν.
    Αν υιοθετηθεί η λογική των κυρίων αυτών, μάλλον θα έπρεπε να αφαιρεθεί ο λόγος από το σύνολο σχεδόν των πολιτών. Όταν αφαιρείς το δικαίωμα σε κάποιον να εκφράσει την αποψή του μόνο και μόνο γιατί δεν ανταποκρίνεται στον δικό σου αξιακό κώδικα, μάλλον είσαι νοσταλγός εποχών λoγοκρισίας και a priori αποκλεισμων με ''Κύριος οίδε'' κριτηρια. Επί της ταμπακέρας λοιπόν φασιστάκια.!!!!!

  5. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΩ ΤΟΥΣ ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ ''ΔΙΑΞΙΦΙΣΜΟΥΣ'' ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΕΙΝΑΙ ΥΒΡΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΥΡΙΟΥΣ ΠΟΥ ΔΙΑΦΩΝΟΥΝ. ΓΙΑ ΤΟ ''ΕΠΙΜΑΧΟ'', ΚΟΥΒΕΝΤΑ. ΜΑΛΛΟΝ ΤΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ''ΧΟΛΗ''. ΕΧΕΤΕ ΑΠΟΨΗ; ΙΔΟΥ ΠΕΔΙΟΝ ΔΟΞΗΣ ΛΑΜΠΡΟΝ!

  6. Αυτά που γράφεις θα μπορούσαν να είχαν κάποια ισχύ πριν το δημοψήφισμα του φύρερ σου, που μετέτρεψε το 62% του όχι σε 100% ναι!!!! Άντε τουμπέκα τώρα!

  7. Τα σχόλια των επικριτών απεικονίζουν και το σκεπτικό τους. Σε καμια περίπτωση δεν αφορούν την ουσία και τα όσα υποστηρίζει ο αρθρογράφος.Η πνευματική τους ένδεια και η απουσία αντεπιχειρημάτων τους ακυρώνουν. Η έντονη εσωτερική τους παρόρμηση για ''ανθρωποφαγία'', ειναι απόλυτα ακριβής εικόνα του ποιού τους και τουεπιπέδου τους. Ευτυχώς πλησιάζει το Τριώδιο και ο εσωτερικός τους κόσμος θα επανέλθει σε κατάσταση ισορροπίας. Φασιστάκια ,καλό μασκάρεμα!!!!

  8. 9.01, μιας και ζητάς επιτακτικώς σχολιασμό επί του προκειμένου, ας το πράξω για να δούμε τι έχεις να μας απαντήσεις:
    1) Πώς η κατάρρευση του Μυκηναϊκού πολιτισμού (από τους Δωριείς ασφαλώς εννοείς) σχετίζεται με πολιτισμική ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗ;
    2) Πώς η έλλειψη ισχυρών κέντρων οργανωμένης εξουσίας διακόπτει την ιστορική συνέχεια; Όσοι μιλάνε για ιστορική ασυνέχεια επιχειρηματολογούν με το πέρασμα από την αρχαιότητα στο Βυζάντιο και κατόπιν στη σύγχρονη Ελλάδα, όχι μέσα στην αρχαιότητα καθ’αυτή (διάβασε και την άποψη του Arnold Toynbee. Υπόψιν, ο αριστερός Σβορώνος ΔΙΑΦΩΝΕΙ περί της ιστορικής ασυνέχειας του ελληνισμού).
    3) "Παρόλο το ιστορικό άλμα και στην δεύτερη περίπτωση η συνέχεια της γλώσσας και η βυζαντινή αυτοκρατορία γεφυρώνουν το κενό". Αλήθεια; Τίνι τρόπω;
    4) "Η ίδια ακριβώς διαδικασία επαναλαμβάνεται και στους νεότερους χρόνους…την αφορμή για την ανεξαρτησία της χώρας από την Οθωμανική αυτοκρατορία." Ο Σταυριανός (The Balkans since 1453) διαφωτίζει επ'αυτού και ανατρέπει πλήρως τα ιστορικά σου ολισθήματα. Το τι λέει, να ανοίξεις τα στραβά σου να διαβάσεις μόνος σου. Δεν θα σου μάθω γράμματα εγώ.
    5) "Όμως αν στην Αρχαία Αθήνα…η πολιτισμική συνέχεια της γλώσσας και της θρησκείας δικαιολογούσε την διαδικασία…" Πιο πάνω αναφέρεσαι στους νεοτέρους χρόνους, ενώ εδώ επιστρέφεις στην αρχαιότητα. Πόσα, κατ'εσέ, ιστορικά πολιτισμικά κενά ή ιστορικές ασυνέχειες έχουν αναγνωριστεί στο ελληνικό παρελθόν;
    6) "Η ιστορία της περιοχής είναι γνωστή και η καταγωγή των κατοίκων ανάγεται με ασφάλεια σε σλαβικά φύλα που κατοίκησαν τον χώρο κατά τον 7ο αιώνα μ.Χ. και ουδέποτε εξελληνίστηκαν." Αναφέρεσαι ασφαλώς στην γνωστή θεωρία του Fallmerayer η οποία, αν γνωρίζεις, έχει απορριφθεί στο σύνολό της, και οι πρώτοι που την απέρριψαν ήταν συμπατριώτες του. Την διατύπωσε ως καθηγητής μέσης εκπαιδεύσεως, ενώ οι συμπατριώτες του που την διέλυσαν επιχειρηματολογικώς ήταν καθηγητές πανεπιστημίου. Ο Fallmerayer στηρίχθηκε σε παρερμηνεία των Βυζαντινών πηγών της εποχής και την διατύπωσε.
    7) Εσύ ως ιστορικός ομιλείς ή ως πολιτικός; Μην υπεισέρχεσαι σε χωράφια που δεν γνωρίζεις, διότι εκτίθεσαι.
    Για να δούμε τί θα μας απαντήσεις και με τι βιβλιογραφία, του Νάιτζελ Σπάιβυ μόνο; Και αν ναι, πως αντικρούεις τους διαφωνούντες ακαδημαϊκούς;
    Άντε να σε δω, κυρ Σταμάτη!

  9. Eσύ με όλους αυτούς που σου επιτίθονται, να μένεις απαθής σύντροφε Κώστα. Να τους απαντάς: μμμμμμ, άει να χαθείτε τεντιμπόϋδες. Κι αν σε προσβάλουν να τους λες: στα μούτρα σας φασίστες (ξυνίζοντας τα δικά σου για να πιάσουν το νόημα)! Άντε, καλή επιτυχία!

  10. Λούφαξε ο κυρ Σταμάτης και απεφάσισε να μην απαντήσει στα 8:34 σχόλιά μου, ίσως γιατί νόμιζε πως στο Λουτράκι τρώμε κουτόχορτο και είδε τον εαυτόν του ως τον μονόφθαλμο που βασιλεύει ανάμεσα σε τυφλούς. Αλλά, ως αποδεικνύεται, ο ίδιος είναι τυφλός τα τα τ'ώτα τον τε νουν τα τ'όμματα!

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Δείτε ακόμα

Σχετικά άρθρα

loutrakiblog