Κοντά μια τετραετία πια και την περάσαμε αποκλειστικά με επικοινωνιακά τερτίπια. Ή μάλλον, με διαδοχικές αποτυχίες και διαψεύσεις της Κυβέρνησης, ακολουθούμενες από διάφορα τερτίπια, με σκοπό να θολωθούν τα νερά. Και συχνά αυτό είχε επιτυχία….
Αντί ο δημόσιος διάλογος να επικεντρώνεται στα πραγματικά θέματα και τις θεαματικές αποτυχίες της Κυβέρνησης, εκείνος καταπιανόταν με επουσιώδη θέματα ταμπέλας. Αλλού παιζόταν το πραγματικό παιχνίδι, αλλού βρισκόταν η μπάλα, που μπορεί να ήταν και εικονική. Βοήθησε σε αυτό και ο ρόλος ελεγχόμενων ΜΜΕ και κατευθυνόμενων ή αφελών μεσολαβητών και κύλησε ο χρόνος. Τώρα, βρισκόμαστε μπλεγμένοι μέσα σε ένα ακόμα τέτοιο σενάριο που εξύφαναν οι φαεινοί εγκέφαλοι των υπογείων της εξουσίας.
Το σχέδιο έχει πολλές παραμέτρους αλλά ας μείνουμε στη βασική. Σύμφωνα με το κεντρικό αφήγημα, η Κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη μη εφαρμογή του ψηφισμένου νόμου Κατρούγκαλου σχετικά με τη νέα μείωση συντάξεων από 1/1/2019. Και πάνω σε αυτό είναι βασισμένη όλη η εκλογική της στρατηγική. Αν πετύχει (λέει), θα φυσήξει ούριος άνεμος στα πανιά της και θα πάει με άλλον αέρα στις εκλογές που θα τις ορίσει αργότερα. Με ελπίδες συμμαζέματος της διαφοράς. Αν αντίθετα οι “θεσμοί” ζητήσουν τήρηση των συμφωνηθέντων, δεν θα το αντέξει και ίσως πάει σε πρόωρες εκλογές, ακόμα και με μονομερή νομοθέτηση, θυμίζοντας επανάσταση-τσίρκο αλά 2015. Και αυτό το εκπορευόμενο από τα Κυβερνητικά κέντρα αφήγημα, ακολουθείται σχεδόν κατά κεραία από όλα τα ΜΜΕ και όλους τους αναλυτές. Το θεωρούν εύλογο και πολιτικά λογικό. Είναι όμως;
Αυτήν τη στιγμή, στο συγκεκριμένο θέμα, η Κυβέρνηση δεν μάχεται για κάτι το εντυπωσιακό. Για κάτι που πραγματικά θα έπρεπε να υπερηφανεύεται. Προσπαθεί, με κάθε μέσο και με ενδεχόμενα ανταλλάγματα αλλού, απλά να μην επέλθει ακόμη ένα δεινό, οφειλόμενο αποκλειστικά στην πολιτική της. Όπως και αλλού, δεν στοχεύει στην καλυτέρευση, αλλά στην ελάχιστη δυνατή επιδείνωση. Και είναι τέτοια η συνήθεια που έχει δημιουργηθεί σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας, της εθισμένης στο χειρότερο αποτέλεσμα, που ακόμα και τη μη επιδείνωση, τη θεωρεί επιτυχία. Ο ορισμός αυτού που λέμε “κοινωνία χαμηλών προσδοκιών”. Και για να είναι σαφές. Προφανώς και η μη περαιτέρω περικοπή είναι καλύτερη από τη νομοθετημένη από τους ίδιους περικοπή. Για πολλούς ανθρώπους θα έχει μια κάποια σημαντική επίδραση. Δεν θα τους κάνει τη ζωή καλύτερη, αυτό θα το έκανε μια αύξηση από αυτές που υπόσχονταν και τους έφεραν στην εξουσία, αλλά δεν θα τη χειροτερεύσει προς στιγμήν. Όμως αυτή η μη (περαιτέρω) χειροτέρευση να θεωρηθεί και δήθεν θρίαμβος που αλλάζει τους εκλογικούς συσχετισμούς, αυτό αποτελεί από λογικό άλμα έως θρασύτητα.
Μην ξεχνάμε πως αυτή η Κυβέρνηση ανήλθε στην εξουσία με μαξιμαλιστικές υποσχέσεις. Αρνήθηκε πλήρως την πραγματικότητα που όλοι οι άλλοι (κόμματα και ξένοι) της έλεγαν και ήρθε με τη “λύση στο τσεπάκι”. Όπως έλεγε ο Πρωθυπουργός, με το σχέδιό του θα “παρακαλάνε να μας δανείσουν”. Με αυτή τη λογική, όλες οι προγενέστερες περικοπές ήταν αχρείαστες, θα επανέφερε όλα τα “αδίκως” περικομμένα και θα έδινε και άλλα. Θυμόμαστε εμβληματικές φράσεις περί κατώτατου μισθού 751 ευρώ, επιδόματος ανεργίας και ναι 13ης σύνταξης. Αντί γι’ αυτά, μας χρέωσε 100 έως 200 δισ. (ανάλογα με τον αναλυτή που επιλέγει κανείς), παραδέχθηκε γενικώς αυταπάτες και δεσμεύθηκε στο σκληρότερο δημοσιονομικά Μνημόνιο, παρόλο που η χώρα είχε ήδη πραγματοποιήσει εντυπωσιακή προσαρμογή. Δέσμευσε τη δημόσια περιουσία για 100 χρόνια, δεσμεύθηκε με απίθανους στόχους για τον προϋπολογισμό για 2 γενιές και φυσικά περιέκοψε ό,τι του ζητήθηκε. Στο Ασφαλιστικό, που το άνοιξε ξανά μόνος του αφού ανέστειλε περήφανα τους προηγούμενους νόμους, ξεψηφίζοντας διατάξεις (και παίρνοντάς τα όλα αυτά πίσω έπειτα, με ταπεινωτικό τρόπο), έφτιαξε έναν νόμο –έκτρωμα, με την κοινωνία απέναντι, θέτοντας ακόμα μία τροχοπέδη για κάθε επένδυση και κάθε υπόνοια ανάπτυξης. Κατήργησε, αυτός πρώτος και μόνος, το ΕΚΑΣ και έκοψε ΗΔΗ και σημαντικά τις συντάξεις. Αυτά, δεν θα τα πάρει πίσω.
Και τώρα με τον ψηφισμένο του νόμο να περιμένει την πλήρη του υλοποίηση, νόμο που διαψεύστηκε ήδη πόσες φορές με τις συχνές του αναθεωρήσεις, ρίχνει όλες του τις ελπίδες στη μη περαιτέρω μείωση. Για να μην πούμε για το τι γίνεται με τις απίθανες καθυστερήσεις στις νέες συντάξεις, που διαμορφώνουν το περίφημο (και εικονικό) πλεόνασμα στον ΕΦΚΑ και οδήγησαν μέχρι και σε μήνυση στους υπευθύνους. Δηλαδή, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν υποστεί όλα αυτά, θα τα ξεχάσουν και θα ευαρεστηθούν επειδή ενδεχομένως δεν θα τους μειωθεί και άλλο η σύνταξη και θα αποφασίσουν να ψηφίσουν ξανά τον…”ευεργέτη” τους! Μα από πού προκύπτει αυτό; Σε τι πολίτες θεωρούν πως απευθύνονται;
Εκτός και αν γίνεται η πρώτη δημόσια κυνική παραδοχή πως οι πολίτες αποφασίζουν στις εκλογές εντελώς με προσωπικά και ιδιοτελή κριτήρια. Πως αδιαφορούν για όσα έχουν γίνει (και εδώ αναφέραμε μόνο τα κεντρικά οικονομικά και τα ασφαλιστικά και όχι τα άλλα μεγάλα) παντού και θα εξαρτήσουν την ψήφο τους από ένα γεγονός-σταγόνα στον ωκεανό των δυστυχημάτων που μεσολάβησαν. Δεν το πιστεύω. Θα ήταν σα να λέγαμε πως υπάρχει ένας κρατούμενος που έχει δεχθεί βάναυση μεταχείριση, έχει κοινώς”φάει πολύ ξύλο” και επειδή ακυρώνεται η τελευταία μέρα βασανισμού του, ούτε καν επειδή τον άφησαν δαρμένο να φύγει (τον κρατάνε ακόμα), αυτός θα ενθουσιαστεί τόσο που θα ψηφίσει και πάλι το δεσμοφύλακά του! Μα, αυτός είναι ο ορισμός του συνδρόμου της Στοκχόλμης!
Ας συνεχίσει λοιπόν η Κυβέρνηση τη διαπραγμάτευσή της προκειμένου να περιορίσει τη ζημιά της πολιτικής της, έχει άλλωστε πάνδημη στήριξη γι’ αυτό και διαμορφωμένο εθνικό μέτωπο. Κάτι που η ίδια ποτέ δεν παρείχε σε καμία παρόμοια μάχη στο παρελθόν στους αντιπάλους της. Να μην έχει όμως παράλογες προσδοκίες ή άλλες αυταπάτες. Και τα άλλα κόμματα να μην πατάνε την πεπονόφλουδα και ακολουθούν τη μουσική που παίζουν τα εξαπτέρυγά της. Αυτό που επιχειρεί είναι απλώς ένα ελάχιστο οφειλόμενο προς την κοινωνία που εξαπάτησε πολλαπλώς για να πάρει την ψήφο της και να τη χρησιμοποιήσει για να απολαύσει η ίδια τα προνόμια της εξουσίας. Και να αποτύχει πλήρως στη διαχείρισή της. Τα ελάχιστα ανταλλάγματα (αν και εφόσον τα επιτύχει και αν οι ξένοι δείξουν και πάλι πόσο στηρίζουν τον πλέον πρόθυμο των Πρωθυπουργών) που ίσως επιτύχουν, ουδόλως αλλάζουν την κρίση του ελληνικού λαού για όσα έχουν μεσολαβήσει. Αυτή έχει κλειδώσει και θα είναι σκληρή, μα δίκαιη. Όπως αρμόζει.
Του Νίκου Κασκαβέλη
* Ο κ. Νίκος Κασκαβέλης είναι δικηγόρος (ΜΔΕ,MSc)
http://www.capital.gr