«Ο ίδιος ο άνθρωπος έχει γίνει η μεγαλύτερη μας απειλή και η μοναδική μας ελπίδα» …
Τζον Στάινμπεκ (από το βιβλίο “ Άνθρωποι και Ποντίκια”)
Μια μάντρα ανακύκλωσης στην περιοχή του Βοτανικού δίπλα από τα hot spot των μεταναστών και προσφύγων, γίνεται ένας χώρος μέσα στον οποίο ήρωες δουλεύουν σκληρά, συγκρούονται, παλεύουν, απογοητεύονται αλλά ταυτόχρονα ονειρεύονται και ελπίζουν. Κάπως έτσι ο Βασίλης Μπισμπίκης μεταφέρει στην Ελλάδα του 2018 το «Ανθρωποι και ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ, την αγωνιώδη και συγκινητική προσπάθεια των ανθρώπων του μόχθου για επιβίωση μέσα στις πιο δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Και όχι μόνο. Τον ρατσισμό, το απατηλό όνειρο για μια μικρή ιδιοκτησία, τη δύναμη της φιλίας, τη σημασία της ελπίδας, τα ιδανικά της αφοσίωσης, της πίστης, της αυτοδιάθεσης και της αλληλεγγύης.
Το έργο που ανεβαίνει στον Τεχνοχώρο Cartel σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη μας έδωσε και το έναυσμα για μια κουβέντα μαζί του.
-Ποιο είναι το όνειρο του Βασίλη και του Λένου; Είναι τόσο δύσκολο να επιτευχθεί; Πόσο εφικτό και συνάμα πόσο ανέφικτο είναι;
Το όνειρο μπορεί να φαίνεται μικρό. Ένα μικρό σπιτάκι, ένα χωραφάκι από το οποίο να παράγεις τα απαραίτητα. Η ουσία αυτού το μικρού ονείρου δεν είναι άλλο από την ελευθερία της αυτοδιάθεσης του ανθρώπου. Σε άλλες εποχές μπορεί να ήταν και εφικτό σε ένα βαθμό, αλλά, ναι σήμερα μοιάζει ουτοπία. Ωστόσο αυτή η ουτοπία κρατάει ζωντανή την ψυχή του ανθρώπου. Ακόμη κι αν ξέρει τις δυσκολίες το να συνεχίζει να ονειρεύεται αποκτά αξία η κάθε μέρα. «Αργοπεθαίνει» λέει ο Λόρκα «όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι, όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του, όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα, για να κυνηγήσει ένα όνειρο…»
-Δώστε μας 3 λόγους για τους οποίους το «Ανθρωποι και ποντίκια» του Στάινμπεκ είναι ιδιαίτερα επίκαιρο να παρουσιάζεται στην Ελλάδα του 2018.
Το επίκαιρο είναι συνώνυμο της διαχρονικότητας ενός έργου, όπως το «Ανθρωποι και ποντίκια». Η ανισότητα, η δυστυχία… γενικότερα οι συνέπειες της μοντέρνας αποικιοκρατίας και της εκμετάλλευσης που δεν περιορίζονται αυστηρά στον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας του 2018. Αλλωστε, τα σύνορα μοιάζουν απλές χαρακιές στο κορμί των ηπείρων. Στην ουσία, τίποτα δεν χωρίζει όλους αυτούς τους λαούς που στενάζουν, είτε έχουν ταυτόσημα χαρακτηριστικά είτε όχι. Ολοι βιώνουν παρόμοιες συνθήκες, έχουν τις ίδιες επιθυμίες, τα ίδια όνειρα.
-Θα ήταν λέτε περιττό να μας πείτε τι σας ενέπνευσε περισσότερο για να φτιάξετε αυτή την παράσταση;
Μια φράση του Τσε «Είμαστε ρεαλιστές, ζητάμε το αδύνατο!» Αυτή η φράση αφορά σε ό,τι ονειρεύομαι. Εργα δηλαδή που να έχουν αυτό το σπόρο.
-Ποια ήταν η μεγαλύτερη σκηνοθετική πρόκληση που αντιμετωπίσατε ανεβάζοντας το συγκεκριμένο έργο;
Η μεταφορά του στη σημερινή πραγματικότητα, με ήρωες που συναντάμε στην πρωτεύουσα της χώρας, με ήρωες που αναπνέουν δίπλα μας με πνιγμένες φωνές που ζητούν να ακουστούν.
-Ποια είναι η «γεύση» που αφήνει στο στόμα αυτή η παράσταση στον θεατή της;
Αν κρίνω από την ανταπόκριση του κόσμου είναι αυτή η γλυκόπικρη γεύση που αφήνει, από τη μια το τραγούδι του Χατζιδάκι σε στίχους Γκάτσου «Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θ’ αλλάξει ποτέ» και από την άλλη το ποίημα της Γώγου «Θα ‘ρθει καιρός που θα αλλάξουν τα πράγματα, να το θυμάσαι Μαρία».
-Μιλήστε μας για τους συντελεστές της παράστασης. Πως λειτούργησε η «χημεία» μεταξύ σας; Κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι είναι ετερόκλητη ομάδα. Εσείς;
Η χημεία είναι πάντα το ζητούμενο στην πραγματικά αγαστή συνεργασία των συντελεστών μιας παράστασης. Για να είμαστε ειλικρινείς δεν υπάρχει πάντα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μια παράσταση εξαρτάται αποκλειστικά από αυτή. Η «χημεία» είναι ζητούμενο για το πριν και το μετά το ανέβασμα. Για το «μοίρασμα» της χαράς που έχει αυτή η δουλειά. Πιστεύω πολύ στην δύναμη της ομάδας. Δεν θεωρώ ότι είναι μια ετερόκλητη ομάδα με την έννοια της ανομοιογένειας. Αν εννοούν ετερόκλητη τη συμμετοχή δύο ερασιτεχνών, διαφωνώ με τον χαρακτηρισμό. Γιατί απέναντι στην αλήθεια και τον ακραίο ρεαλισμό που υπηρετήσαμε σαν ομάδα, είμαστε όλοι με την ίδια διάθεση και πιστεύω και την ίδια αποτελεσματικότητα.
-Τι είναι αυτό που έχει συμβάλλει στο να πηγαίνει η παράσταση εξαιρετικά καλά; Σε μια Αθήνα που βρίθει παραστάσεων τα καλά νέα πως μεταδίδονται;
Τα νέα μεταδίδονται από στόμα σε στόμα και αυτό μας κάνει ιδιαίτερα χαρούμενους. Ερχονται παρέες, άνθρωποι όλων των ηλικιών, όπως και στον «Αρη» και κόσμος όχι μόνο από την Αθήνα. Φαίνεται ότι ο κόσμος θέλει η ψυχαγωγία να είναι συνώνυμο του προβληματισμού και της ανάγκης για επικοινωνία με μηνύματα που αφορούν στη ζωή της κοινωνίας που κομμάτι της είμαστε όλοι.
-Η επιχορήγηση από το ΥΠΠΟΑ τι άλλαξε;
Είναι μια επικούρηση, μια ανάσα για να τολμήσεις το ρίσκο που έχει το ανέβασμα ενός έργου με εννιά ηθοποιούς και τόσους άλλους συντελεστές. Μακάρι να συνεχιστεί για να μπορούν οι μικρές -με οικονομικούς όρους, αλλά μεγάλες -σε στόχους και όνειρα- ομάδες να καταθέτουν τις δικές τους προτάσεις με λιγότερο άγχος.
-Πόσα χρόνια ζει τώρα ο Τεχνοχώρος Cartel; Μιλήστε μας για την κτιριακή του επέκταση. Ποιος είναι ο στόχος της;
Βρισκόμαστε στον έκτο χρόνο λειτουργίας. Είναι ένας χώρος ανάμεσα σε αποθήκες και μάντρες υλικών ανακύκλωσης. Πέρσι αποκτήσαμε και τη νέα σκηνή που ονομάσαμε Σκηνή «Μηνάς Χατζησάββας». Στόχος από την αρχή και παραμένει βέβαια, ήταν να δημιουργήσουμε ένα χώρο διακίνησης καλλιτεχνικών ιδεών. Στόχος της ομάδας Cartel είναι να στεγάζει τις καλλιτεχνικές επιλογές μας αλλά και να δίνει βήμα σε θεατρικές ομάδες και ομάδες οποιασδήποτε μορφής τέχνης. Ο χώρος όπως και τα σκηνικά της κάθε παράστασης είναι φτιαγμένα από υλικά ανακύκλωσης. Η τιμή του εισιτηρίου είναι πάντα προσιτή.
-Εσείς είστε ευχαριστημένος από τη, μέχρι σήμερα, πορεία του Cartel; Πως θα θέλατε να δείτε το Cartel σε μια δεκαετία;
Είμαι πολύ ευχαριστημένος γιατί είμαστε όλοι ευχαριστημένοι. Το να υπάρχουν χαμόγελα και ζεστές αγκαλιές σ’ έναν κόσμο και σ’ ένα χώρο τόσο ανταγωνιστικό, το να είναι τόσο θερμό το χειροκρότημα και η ανταπόκριση του κόσμου, μόνο ικανοποίηση, χαρά και δύναμη μπορεί να δώσει. Το όνειρο της ομάδας και το προσωπικό μου είναι να λειτουργούμε πραγματικά με όρους κολλεκτίβας. Οταν όλες οι δεξιότητες και η γνώση μοιράζονται, όταν δημιουργούμε με βάση τόσο τις διαφορές μας όσο και τις ομοιότητες μας, αλλά και με το πνεύμα της συνεχόμενης περισυλλογής και ενεργής συμμετοχής, πιστεύω ότι αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη δύναμη κάθε νέα πρόκληση.
Συντελεστές:
Μετάφραση- Ελεύθερη απόδοση: Σοφία Αδαμίδου
Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Βασίλης Μπισμπίκης
Σκηνικά-Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη
Φωτισμοί: Λάμπρος Παπούλιας
Κινησιολογία: Αγγέλα Πατσέλη
Βοηθός Σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου
Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης
Αφίσα: Παναγιώτης Μητσομπόνος
Υπεύθυνη Παραγωγής: Φαίη Τζήμα
Τεχνική Υποστήριξη: Δημήτρης Κουτάς, Δημήτρης Σαρρής
Κατασκευή Σκηνικού: Ομάδα Cartel
Υπεύθυνη επικοινωνίας Τεχνοχώρου Cartel: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου
Τους ρόλους ερμηνεύουν: Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Στέλιος Τυριακίδης, Μάνος Καζαμίας, Γιώργος Σιδέρης, Γιανμάζ Ερντάλ, Θάνος Περιστέρης, Αγγέλα Πατσέλη.
Παραστάσεις:
Παρασκευή: 21:15
Σάββατο : 21:15
Κυριακή : 21:15
Διάρκεια: 120΄ με διάλειμμα
Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Μειωμένο : 10 ευρώ
Ανέργων : 5 ευρώ
Προπώληση εισιτηρίων:
www.viva.gr
Και στα ταμεία του Τεχνοχώρου Cartel (Μικέλη 4 & Αγ. Άννης Βοτανικός -Στάση μετρό Ελαιώνας- τηλ. 693989 8258)
Κομπλέ ο Μπίλλυς!