Επισκεφτήκαμε το ιδιαίτερο μουσείο σκιών από σκουπίδια του Τριαντάφυλλου Βαΐτση στην Ξάνθη…
Αυτό που δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά, τις περισσότερες φορές είναι και πιο σημαντικό από αυτό που βλέπουμε αμέσως. Ίσως γιατί αυτό που βλέπουμε είναι πάντοτε λιγότερο από αυτό που κοιτάμε. Θαρρείς πως μοιάζει με κάποιο περίεργο παιχνίδι του μυαλού. Μια παραπλάνηση που έρχεται σε σύγκρουση με το ‘είναι’.
Το ‘Σπίτι της Σκιάς’ που έχει δημιουργήσει ο Τριαντάφυλλος Βαΐτσης στην Ξάνθη θέλει να βάλει τον επισκέπτη σε σκέψεις και να τον κάνει να δει το ‘αόρατο’, αυτό που δεν φαίνεται. Στο συγκεκριμένο μουσείο θα δεις άχρηστα υλικά και καθημερινά σκουπίδια να μετατρέπονται σε έργα τέχνης, τα οποία με τον κατάλληλο φωτισμό χαρίζουν σκιές διάσημων προσώπων, εικόνων και καταστάσεων.
Την πρώτη φορά που πέρασα απ’ έξω, η αλήθεια είναι πως με ‘κέρδισε’ το όνομα του μουσείου. Ένα μυστηριώδες και όλο υποσχέσεις, ‘The House of Shadow’, έγραφε η επιγραφή στην πόρτα. Δεν γινόταν, λοιπόν, να μην επιχειρήσω να δω πίσω από τις σκιές που φτιάχνει ο Τριαντάφυλλος, ο οποίος όλο χαρά και ζωντάνια ανέλαβε την ξενάγηση.
“Σε κάθε επισκέπτη που έρχεται κάνω μια εισαγωγή για το τι θα δει στο χώρο. Δεν μπαίνω σε ανάλυση των έργων. Μόνο αφού τα δει κι αν μου το ζητήσει. Δεν θέλω να βάλω κάποιον με το ζόρι στα δικά μου φιλοσοφικά κανάλια. Τον αφήνει να δει τα έργα και να τα σκεφτεί, όπως ο εκείνος θέλει”.
Ο Τριαντάφυλλος σπούδασε στο Πολυτεχνείο της Ξάνθης μηχανικός περιβάλλοντος, όμως κατάλαβε πως μια στάνταρ δουλειά δεν ήταν αυτό που ήθελε να κάνει στο υπόλοιπο της ζωής του. Το μικρόβιο της τέχνης πάντα βρισκόταν μέσα του και τον έτρωγε. Ώσπου τελικά τον νίκησε και τον έκανε να ασχοληθεί αποκλειστικά με αυτό που αγαπά.
“Το 2009 είδα για πρώτη φορά αυτή την τέχνη στο διαδίκτυο. Τα πρώτα έργα που είδα ήταν δύο Βρετανών καλλιτεχνών. Μου άρεσε πάρα πολύ η φιλοσοφία της τέχνης και ήθελα να το κάνω κι εγώ. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή είμαστε μόνο δύο άτομα που το κάνουμε.
Άρχισα από τότε να ψάχνω τι θα μπορούσα να κάνω που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Για ενάμιση χρόνο, ό,τι ιδέα μου ερχόταν, είχε ήδη γίνει. Κάποια στιγμή σκέφτηκα να φτιάξω ένα γλυπτό που να φωτίζεται από δύο πλευρές και να έχει δύο αντιθετικές σκιές. Το πρώτο μου έργο ήταν ‘η σχετικότητα’, το καλό και το κακό. Ο Άγγελος και ο Διάβολος”.
Όσο παρατηρούσα τις δύο σκιές στον τοίχο, τόσο περισσότερα ‘κακά’ στοιχεία έβρισκα στον Άγγελο, ενώ αντίστοιχα έβλεπα και ‘καλά’ στοιχεία στον Διάβολο. “Εκεί είναι η ουσία”, μου εξήγησε ο Τριαντάφυλλος. “Στο έργο θέτω ερωτήματα για το ποιο μπορεί να είναι τελικά το καλό και το κακό σε μια κοινωνία, γι’ αυτό το ονομάζω σχετικότητα”.
Τα περισσότερα έργα που θα δεις στο ‘Σπίτι της Σκιάς’ είναι φτιαγμένα 100% από σκουπίδια, τα οποία μαζεύει ο ίδιος ο καλλιτέχνης κι αυτό είναι το πραγματικά εντυπωσιακό της υπόθεσης. Πώς γίνεται μια άμορφη μάζα άχρηστων υλικών να δώσει μια άκρως αναγνωρίσιμη σκιά, όπως αυτές της Μέριλιν Μονρόε, του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ή του Τζον Λένον; Κι όμως!
“Είναι πρόσωπα που μου αρέσουν και έχουν να πουν κάτι για μένα. Προσπάθησα, παράλληλα, να δημιουργήσω πρόσωπα από διαφορετικές κατηγορίες. Είναι εντυπωσιακή για πολύ κόσμο η προσωπογραφία, γιατί αναγνωρίζει κάτι και δεν είχε γίνει αντίστοιχο πράγμα στο παρελθόν”.
Στο ‘Σπίτι της Σκιάς’ ο επισκέπτης θα δει τέσσερις διαφορετικές ενότητες έργων. Η πρώτη ενότητα ονομάζεται ‘αντιθέσεις’ και περιλαμβάνει γλυπτά που φωτίζονται από δύο πλευρές και έχουν δύο αντιθετικές σκιές. Στη συνέχεια είναι τα ‘πρόσωπα’, τρίτη ενότητα είναι η ‘ψυχή’, όπου μέσα από τις σκιές ο Τριαντάφυλλος Βαΐτσης προσπαθεί να αποτυπώσει το πώς ένιωσε ο ίδιος την πορεία της ψυχής και τελευταία ενότητα -και πιο εντυπωσιακή να προσθέσω- τα ‘σπήλαια του μυαλού’. Στηρίζεται στο γνωστό μύθο του σπηλαίου του Πλάτωνα κι εδώ ο καλλιτέχνης έχει καταφέρει να προσθέσει ολόκληρο σενάριο στο έργο του, ‘ζωντανεύοντας’ τις σκιές που βλέπει ο επισκέπτης στον τοίχο.
Εκτός από τις τέσσερις αυτές ενότητες, στο χώρο μπορείς να δεις και διάφορα άλλα γλυπτά, τα οποία δεν εντάσσονται σε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία. Αυτό που μου κίνησε το ενδιαφέρον ήταν μια ρομαντική σκιά ενός άντρα και μιας γυναίκας στον τοίχο, με μια επιγραφή ‘Marry Me’ να τις συντροφεύει. “Αυτό ήταν ειδική παραγγελία για πρόταση γάμου. Συνεννοήθηκα με τον άνδρα από πριν να το ανάψει εκείνος και να τις κάνει έτσι πρόταση. Φυσικά και η κοπέλα δέχθηκε”. Να που όταν θες να κάνεις κάτι πρωτότυπο, πάντα υπάρχει τρόπος!
Το εισιτήριο για το ‘Σπίτι της Σκιάς’ είναι μόλις δύο ευρώ, αλλά κι αυτό είναι προαιρετικό. Το πληρώνεις στο τέλος και μόνο αν σου άρεσε αυτό που είδες. Μεταξύ μας, δύσκολα δεν θα σου αρέσει όλη αυτή η περιπλάνηση μέσα στις σκιές.
Αν πάλι η βάση σου βρίσκεται αρκετά μακριά από την Ξάνθη ή δεν έχεις στα άμεσα σχέδιά σου ένα ταξίδι στη Β. Ελλάδα, είναι πολύ πιθανό να συναντήσεις κάποια έκθεση του Τριαντάφυλλου Βαΐτση στην πόλη σου, αφού ταξιδεύει ανά κατά χρονικά διαστήματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παρουσιάζοντας κάποια από τα έργα του.
Το Σπίτι της Σκιάς, Ορφέως 33, Ξάνθη, (τηλ. 2541 108309)