Ο ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΙΑΤΕΙΟΥ L–MEDICAL ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΗ
Ουρολοίμωξη
Τι είναι η ουρολοίμωξη; Η ουρολοίμωξη είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μολύνσεις/λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος από μικροοργανισμούς, όπως τα βακτήρια, οι ιοί και οι μύκητες. Τα βακτήρια είναι η πιο κοινή αιτία της ουρολοίμωξης. Κανονικά, τα βακτήρια που εισέρχονται από την ουρήθρα στο ουροποιητικό σύστημα απομακρύνονται γρήγορα με την ούρηση, πριν εγκατασταθούν και προκαλέσουν συμπτώματα. Ωστόσο, μερικές φορές τα βακτήρια ξεπερνούν τη φυσική άμυνα του οργανισμού και προκαλούν λοίμωξη. Η λοίμωξη στην ουρήθρα ονομάζεται ουρηθρίτιδα, ενώ στην ουροδόχο κύστη ονομάζεται κυστίτιδα. Τα βακτήρια μπορούν να «ταξιδέψουν» μέσω των ουρητήρων προς τα πάνω και να μολύνουν τα νεφρά. Η λοίμωξη του νεφρού ονομάζεται πυελονεφρίτιδα.
Συμπτώματα: Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος δεν προκαλούν πάντα εμφανή σημάδια και συμπτώματα, αλλά όταν το κάνουν, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν: -Μια ισχυρή, επίμονη ανάγκη για ούρηση -Ένα αίσθημα “καψίματος” κατά την ούρηση -Μικρή ποσότητα ούρων στην ούρηση -Ούρα που έχουν “θολή” εμφάνιση -Ούρα που έχουν απόχρωση κόκκινου, ανοιχτού ροζ ή καφέ (σημάδι αίματος στα ούρα) -Ούρα που μυρίζουν έντονα -Πυελικός πόνος (στις γυναίκες) -Πόνος στο ορθό (στους άνδρες)
Τύποι ουρολοίμωξης Κάθε τύπος ουρολοίμωξης μπορεί να οδηγήσει σε πιο ειδικά συμπτώματα, ανάλογα με το ποιο μέρος του ουροποιητικού σας συστήματος έχει μολυνθεί.
Νεφρά (οξεία πυελονεφρίτιδα) -Πόνος στην πλάτη και τα πλευρά -Υψηλός πυρετός -Τρέμουλο και ρίγη -Ναυτία -Εμετός
Ουροδόχος κύστη (κυστίτιδα) -Πίεση στην πυελική χώρα -Δυσφορία στην κάτω κοιλιακή χώρα -Συχνή και επώδυνη ούρηση -Αίμα στα ούρα
Ουρήθρα (ουρηθρίτιδα) Κάψιμο κατά την ούρηση
Πιθανές επιπλοκές: Όταν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά, η λοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος σπάνια οδηγεί σε επιπλοκές. Αλλά αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, τότε μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Τέτοιες συνέπειες μπορεί να περιλαμβάνουν: -Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, ειδικά σε γυναίκες που μπορεί να έχουν τρία ή περισσότερα διαδοχικά επεισόδια ουρολοίμωξης -Μόνιμη νεφρική βλάβη από μία οξεία ή χρόνια λοίμωξη των νεφρών (πυελονεφρίτιδα), ιδιαίτερα σε νεαρά παιδιά -Αυξημένος κίνδυνος στις γυναίκες να γεννήσουν ένα παιδί με χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση ή να γεννήσουν πρόωρα.
Πόσο συχνές είναι οι ουρολοιμώξεις στους ενήλικες; Οι ουρολοιμώξεις είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος λοιμώξεων στον άνθρωπο. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς λόγους, αφού η ουρήθρα της γυναίκας είναι πολύ μικρότερη από του άντρα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν γρήγορα στην κύστη. Επίσης, η γυναικεία ουρήθρα απέχει ελάχιστα εκατοστά από το αιδοίο και τον πρωκτό, όπου φυσιολογικά υπάρχουν μικρόβια. Για τις γυναίκες, ο κίνδυνος να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους είναι μεγαλύτερος από 50%. Οι ουρολοιμώξεις στους άντρες δεν είναι τόσο συχνές όσο στις γυναίκες, αλλά συνήθως είναι πιο σοβαρές και απαιτούν μεγαλύτερης διάρκειας θεραπεία.
Πώς αντιμετωπίζονται οι ουρολοιμώξεις; Η πρώτη αντιμετώπιση είναι η άμεση εφαρμογή των γενικών μέτρων πρόληψης: Λήψη άφθονων υγρών, σταδιακά όλη την ημέρα Ούρηση με την πρώτη επιθυμία (σε καθιστή θέση οι γυναίκες) Ούρηση αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή Σωστός καθαρισμός της γεννητικής περιοχής Οι περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος που προκαλούνται από βακτήρια αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Ο γιατρός θα κρίνει ποιο είναι το κατάλληλο αντιβιοτικό και τη διάρκεια της θεραπείας, ανάλογα με το ιστορικό του ασθενή, το είδος του μικροβίου και το αντιβιόγραμμα. Σε κάποιες περιπτώσεις όπου συνυπάρχει κάποια πάθηση στο ουροποιητικό, όπως λίθος ή υπερτροφία του προστάτη, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και το αίτιο σε δεύτερο χρόνο. Οι περισσότεροι ασθενείς θα θεραπευτούν στο σπίτι, παίρνοντας τα φάρμακα από το στόμα. Σε βαριές λοιμώξεις με πυρετό, συνήθως χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο για ενδοφλέβια αγωγή και ενυδάτωση. Ειδικά αν βρεθεί πυελονεφρίτιδα και διαγνωστεί αίτιο που εμποδίζει τη ροή των ούρων προς την κύστη, ο γιατρός θα συστήσει ειδική αντιμετώπιση.
Οι βασικές οδηγίες πρόληψης είναι οι εξής:
1. Πίνετε άφθονο νερό και υγρά, ώστε να εξασφαλίσετε τακτική ούρηση.
2. Μην ξαπλώνετε απευθείας στην άμμο. Χρησιμοποιείτε διαφορετική πετσέτα για να σκουπίζεστε, από αυτήν που απλώνετε στην άμμο ή στην ξαπλώστρα.
3. Αν δεν πρόκειται να ξαναπέσετε στο νερό, αλλάξτε το βρεγμένο μαγιό. Αλλάζετε συχνά σερβιετάκια και ταμπόν, αν χρησιμοποιείτε.
4. Μην κάνετε κολπικές πλύσεις και μη χρησιμοποιείτε ισχυρά αντισηπτικά για την ευαίσθητη περιοχή. Μεταβάλλουν τη μικροβιακή ισορροπία της περιοχής κι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερανάπτυξη κάποιων μικροβίων.
5. Έχετε πολλούς λόγους να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό στις επαφές, ο τελευταίος ίσως από τους οποίους είναι η προφύλαξη από τις ουρολοιμώξεις.
6. Χρησιμοποιείτε το cranberry. Θα το βρείτε σε κάψουλες. Ο ρόλος του cranberry Στις γυναίκες που παρουσιάζουν συχνά προβλήματα κυστίτιδας ή έχουν συχνά συμπτώματα κυστίτιδας, συστήνεται η χρήση χαπιών από cranberry. To κράνμπερι είναι καρπός που ευδοκιμεί στη βόρεια Αμερική. Εχει αποδειχτεί ότι περιέχει ουσίες που εμποδίζουν σημαντικά την ανάπτυξη μικροβίων στην ουροδόχο κύστη. Οι ουσίες αυτές εμποδίζουν την προσκόλληση των μικροβίων στα τοιχώματα της κύστης κι έτσι αυτά αποβάλλονται με τα ούρα.
Πως συμβαίνει αυτό; Έρευνες έδειξαν ότι μόλις τα κολοβακτηρίδια έλθουν σε επαφή με τις δραστικές ουσίες του κράνμπερι χάνουν το φυσιολογικό σχήμα τους που είναι σαν ραβδιά και μεταπίπτουν σε σφαιρικό σχήμα, χάνοντας την ικανότητά τους να κολλάνε στο τοίχωμα της κύστης.
Πέρα από αυτό, προκαλείται και σημαντική διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών της κυτταρικής μεμβράνης των μικροβίων τα οποία, επιπρόσθετα, χάνουν και την ικανότητα επικοινωνίας μεταξύ των. Επομένως, αυτό που κάνει το κράνμπερι είναι να ενισχύει με φυσιολογικό τρόπο την άμυνα του οργανισμού απέναντι στα μικρόβια που προκαλούν ουρολοιμώξεις.
.