Όταν μιλάμε για ασφάλεια τόσο την δική μας όσο και της ιδιοκτησίας μας, τότε πρέπει να προσέχουμε τα πάντα. Ένα λάθος στο συμβόλαιο που θα κάνουμε μπορεί να αποβεί μοιραίο αργότερα, αν θα συμβεί το κακό, και δεν θα μπορούμε να καλύπτουμε….
Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες της Ευρώπης με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης. Παρόλο που στη σημερινή εποχή τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα, οι περισσότεροι Έλληνες απολαμβάνουν ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά, το να έχουν την δική τους κατοικία.
Με τον ίδιο τρόπο που θέλουμε να εξασφαλίσουμε τα πάντα για την περίπτωση που πάθουμε κάτι εμείς, θα πρέπει να προνοούμε και για την περιουσία μας. Πώς μπορούμε να το πετύχουμε; Μέσω των ασφαλιστήριων συμβολαίων, που μπορούν να προστατεύσουν την περιουσία μας. Άλλωστε, το περιβάλλον και τα ατυχήματα ποτέ δεν μας προειδοποιούν.
Μια πυρκαγιά, ένα σεισμός, μια πλημμύρα μπορούν να συμβούν ανά πάσα στιγμή και αυτό που θα αφήσουν πίσω τους να είναι καταστροφικό. Δουλειά των συμβολαίων που υπογράφουμε και των ασφαλιστικών εταιρειών που βρίσκονται πίσω από αυτά είναι να βοηθήσουν όσους το χρειάζονται να επιδιορθώσουν τις ζημιές που έχουν προκληθεί.
Το κόστος ενός συμβολαίου ασφάλισης κατοικίας δεν είναι ακριβό. Αντίθετα, είναι πιο οικονομικό από εκείνο του αυτοκινήτου. Παράλληλα, η ασφάλιση κατοικίας δεν είναι υποχρεωτική. Ωστόσο, φαίνεται και είναι απαραίτητη, ώστε να είμαστε προστατευμένοι εμείς οι ίδιοι και η περιουσία μας από τους εξωτερικούς κινδύνους που συνεχώς παραμονεύουν.
Τι καλύπτει μια ασφάλεια κατοικίας;
Το βασικό συμβόλαιο που μπορεί να κάνει κανείς καλύπτει τον κίνδυνο από πυρκαγιά που έχει ξεκινήσει μέσα στο σπίτι. Επόμενος συνήθης κίνδυνος αυτός του σεισμού, ενώ ακολουθούν οι πλημμύρες.
Άλλους κινδύνους που μπορεί να καλύψει ένα συμβόλαιο αφορούν τις ζημιές που προκύπτουν από:
κλοπή δια ρήξεως,
τις τρομοκρατικές ενέργειες,
τις στάσεις, οχλαγωγίες, απεργίες, πολιτικές ταραχές (οι καταστροφές που γίνονται κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων),
τις κακόβουλες ενέργειες,
κάποια ευρεία έκρηξη,
το βραχυκύκλωμα των ηλεκτρικών πινάκων και εγκαταστάσεων,
την πυρκαγιά από δάσος, δένδρα, χόρτα, θάμνους
τα έξοδα πυρόσβεσης,
την πτώση αεροσκαφών και αντικειμένων που πέφτουν από αυτά,
την πρόσκρουση οχημάτων ιδιοκτησίας τρίτων,
τα έξοδα κατεδάφισης, εκκαθάρισης, απομάκρυνσης συντριμμάτων,
τις ζημιές από καπνό,
τα έξοδα μετακόμισης, μεταστέγασης,
τις πλημμύρες, θύελλες, καταιγίδες, χιόνι, χαλάζι, παγετό,
την αστική ευθύνη έναντι τρίτων από πυρκαγιά και έκρηξη,
την αξία αποκατάστασης οικοδομής,
τη θραύση κρυστάλλων θυρών και παραθύρων
Ποιες είναι, όμως, οι περισσότερο συνηθισμένες παγίδες;
A) Σωστή εκτίμηση της αξίας κατασκευής του σπιτιού μας
Πρώτο και βασικότερο όλων είναι να έχουμε υπολογίσει σωστά την αξία του οικήματός μας. Όταν θα φτάσει η ώρα να φτιάξουμε το ασφαλιστήριο μάς δίνεται μια φόρμα με ερωτήσεις που πρέπει να συμπληρώσουμε.
Το τελικό κόστος των ασφάλιστρων θα προκύψει από τις καλύψεις που θέλουμε, τα τετραγωνικά του σπιτιού μας και την αξία κατασκευής του οικήματος. Προσοχή δεν μιλάμε για το περιεχόμενό του, αλλά για το κτήριο.
Τι σημαίνει με απλά λόγια “αξία κατασκευής”; Πόσα χρήματα θα χρειαστούμε (δηλαδή πόσα χρήματα θα μας δώσει η εταιρεία που έχουμε κάνει την ασφάλιση) για να φτιάξουμε από την αρχή το σπίτι μας όπως ακριβώς ήταν σε περίπτωση που καταστραφεί.
Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο υπολογισμός της αξίας κατασκευής; Αρχικά, επειδή με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε ότι μετά από κάθε ζημιά το σπίτι μας θα είναι πάλι όπως πριν. Μην θεωρείτε ότι αν δηλώσετε μεγαλύτερη αξία, οι εμπειρογνώμονες αργότερα δεν θα το βρουν. Ακόμα και αν έχουν ελάχιστα στοιχεία, μπορούν να καταλάβουν το είδος κατασκευής.
Β) Φαινόμενο Υπασφάλισης
Ύστερα, επειδή με τον σωστό υπολογισμό της αξίας, μπορούμε να αποφύγουμε τη δεύτερη μεγάλη παγίδα που ονομάζεται υπασφάλιση. Τι είναι το φαινόμενο της “υπασφάλισης”; Όταν ένα κτήριο ασφαλίζεται σε αξία χαμηλότερη από αυτή της κατασκευής του.
Ο όρος μπορεί να γίνει πιο εύκολα κατανοητός με ένα παράδειγμα. Παίρνουμε σαν δεδομένο ότι ένα σπίτι αξίζει πραγματικά 200.000 ευρώ και εμείς το ασφαλίζουμε για 100.000 ευρώ. Τότε σε περίπτωση ζημιάς που φτάνει τις 20.000 ευρώ θα πάρουμε από την ασφαλιστική μας το 50% της ζημιάς, δηλαδή 10.000 ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή παίρνουμε το μισό, επειδή η ασφάλεια που έχουμε κάνει αφορά το πενήντα τοις εκατό της αξίας του. Γενικά, όμως, ισχύει ο αποκαλούμενος αναλογικός όρος.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ο ίδιος ο ασφαλιζόμενος ζητά να ασφαλιστεί το σπίτι του σε χαμηλότερη αξία, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να πληρώσει λιγότερα ασφάλιστρα. Καλό είναι σε τέτοιες περιπτώσεις να σκεφτόμαστε τι θα πρέπει να δώσουμε σε περίπτωση καταστροφής.
Γ) Απαλλαγές
Η τρίτη παγίδα που θα πρέπει όλοι να προσέξουμε είναι οι λεγόμενες απαλλαγές. Σχεδόν όλες οι καλύψεις που παρέχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες, πλην της βασικής (πυρκαγιά) έχουν αφαιρετέες απαλλαγές. Τι είναι όμως πρακτικά αυτές;
Ας πούμε ότι έχουμε πάθει μια ζημιά από πλημμύρα που φτάνει τα 1.000 ευρώ σε κόστος για να διορθωθεί. Αν η ασφαλιστική εταιρεία μας έχει βάλει αφαιρετέα απαλλαγή για πλημμύρα που φτάνει το 10%, τότε σε αυτή τη περίπτωση θα μας δώσει μόνο τα 900 ευρώ, γιατί τα 100 θα είναι η απαλλαγή.
Στις περισσότερες περιπτώσεις βέβαια ορίζεται και χαμηλότερο κόστος ζημιάς. Αυτό σημαίνει ότι αν στο προαναφερθέν παράδειγμα η εταιρεία πέραν του 10% έχει ορίσει και ελάχιστο ποσό τα 1.000 ευρώ τότε θα ισχύσουν κανονικά τα παραπάνω. Αν όμως η ζημιά είναι μικρότερη και φτάνει τα 500 ευρώ, τότε η εταιρεία δεν θα δώσει τα χρήματα αυτά, αλλά θα πρέπει να τα καλύψουμε εμείς.
Πώς υπολογίζονται οι αφαιρετέες απαλλαγές; Δεν υπολογίζονται, αφού δεν καθορίζονται με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο, ούτε υπάρχει κάποιος λόγος που υφίστανται. Αποτελούν όρους των εταιρειών και αν εμείς συμφωνούμε, τους αποδεχόμαστε. Γι’ αυτό και πρέπει να διαβάζουμε προσεκτικά το συμβόλαιο που έχουμε φτιάξει πριν το υπογράψουμε.
Δ) Εξαιρέσεις
Το τελευταίο πολύ σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να προσέξουμε είναι οι εξαιρέσεις. Και οι εξαιρέσεις, όπως οι αφαιρετέες απαλλαγές, ορίζονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες και δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος που προκύπτουν.
Οι εξαιρέσεις αυτές μπορεί να είναι γενικές και να αφορούν στο σύνολο των καλυπτομένων κινδύνων (π.χ. εξαίρεση οποιασδήποτε κάλυψης σε περίοδο πολέμου ή σε ενδεχόμενη φυσική καταστροφή όπως σεισμοί και ακραία καιρικά φαινόμενα ή ακόμα σε περίπτωση διαταγής δημόσιας αρχής κ.α) ή ειδικές, δηλαδή να αφορούν στην κάθε ξεχωριστή κάλυψη (π.χ. εξαίρεση της κάλυψης των ζημιών που προκαλούνται από θραύση των σωληνώσεων, αν η υδραυλική εγκατάσταση είναι άνω των 30 χρόνων).
Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να ζητάμε αναλυτικά τις εξαιρέσεις κατά την προσφορά που λαμβάνουμε ή, σε κάθε περίπτωση, να τις διαβάζουμε προσεκτικά όταν παραλαμβάνουμε το ασφαλιστήριο συμβόλαιο, ώστε να μη βρεθούμε προ εκπλήξεων την ώρα της ζημιάς.
Φυσικά, υπάρχουν αρκετά ακόμα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουμε, ώστε να είμαστε σίγουροι ότι έχουμε φτιάξει ένα συμβόλαιο που θα καλύπτει όλες μας τις ανάγκες, αλλά οι παραπάνω είναι οι σημαντικότερες και συνηθέστερες παγίδες που πρέπει να προσέχουμε.