Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Τα χειρότερα δεν είναι πίσω…

- Advertisement -

Αν υπήρχε η πιθανότητα το ελληνικό ΑΕΠ το 2017 να αυξηθεί πάνω από 1,5-2%, ο δείκτης του χρηματιστηρίου Αθηνών σήμερα, 6 με 12 μήνες νωρίτερα θα κοίταγε τις 1.000 μονάδες από πολύ υψηλότερα επίπεδα…
Του Κώστα Στούπα

Αν υπήρχαν βάσιμες πιθανότητες οι ελληνικές τράπεζες να μην χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση, οι τιμές των τραπεζικών μετοχών θα ήταν τώρα 50-100% υψηλότερα από τις μέσες τιμές που έγινε η τελευταία ανακεφαλαιοποίηση πριν ένα χρόνο. Προς το παρόν οι περισσότερες από τις τιμές των συστημικών τραπεζών είναι 50% χαμηλότερα από την τιμή της ανακεφαλαιοποίησης.

Αν μια κρίσιμη μάζα επιχειρηματιών (ένα 30% των δυνητικά οικονομικά ενεργών με την πλειοψηφία ουδέτερη) πίστευε πως το 2017 θα είχαμε αύξηση του ΑΕΠ πάνω από 2% θα είχε ξεκινήσει ήδη τις προσλήψεις για να προλάβει την αύξηση της ζήτησης.

Αντιθέτως όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν πως το 2017 θα είναι το ίδιο ή και χειρότερο με το 2016.

Το ίδιο σημαίνει μεταβολή του ΑΕΠ πέριξ του μηδενός (μικρή σημασία έχει αν θα είναι θετική η αρνητική) και ακόμα χειρότερα μεταβολή του ΑΕΠ αρνητική, μεγαλύτερη του 1%.

Πρέπει να είναι πολύ ευφάνταστος κάποιος για να περιμένει ανάπτυξη με capital controls, με 1,5 εκατ. τραπεζικούς λογαριασμούς φορολογουμένων υπό κατάσχεση, με 4,2 εκατ. φορολογουμένους με ληξιπρόθεσμες οφειλές από ένα σύνολο 6, με 108 δισ. κόκκινα δάνεια και 120 δισ. ληξιπρόθεσμες οφειλές στο κράτος. Το αναμενόμενο της προβολής αυτών των στοιχείων θα ήταν να περιμένει κανείς κραχ.

Οι θεσμοί, η Κομισιόν, διάφοροι επενδυτικοί οίκοι που κάνουν αναλύσεις βλέπουν ανάπτυξη. Κοινό χαρακτηριστικό των περισσότερων που το πιστεύουν αυτό είναι πως δεν έχουν περάσει ούτε από τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, όχι από το γκισέ της εφορίας ή τον τρόμο της κατάσχεσης του τραπεζικού λογαριασμού…

Μιλάνε με γνώμονα τα οικονομικά εγχειρίδια που προβλέπουν πως μετά από πολλά χρόνια ύφεσης, τα “ελατήρια” της αγοράς αντιδρούν αυτόματα και δίνουν ώθηση αντιστροφής. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν “ελατήρια” γιατί μετά από κάθε χρόνο ύφεσης το κράτος προσέθετε φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη.

Στην Ελλάδα η ιδιωτική οικονομία αντιμετωπίζει συνθήκες εξόντωσης. Αν θα υπήρχε η παραμικρή ελπίδα ανάπτυξης, οι προσλήψεις θα υπερτερούσαν των απολύσεων.

Τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύτηκαν την εβδομάδα που πέρασε δείχνουν πως ο Οκτώβριος που πέρασε ήταν ο χειρότερος των 15 τουλάχιστον τελευταίων ετών. Οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν ήταν περισσότερες κατά 83 χιλ. από αυτές που δημιουργήθηκαν.

Η επιδείνωση του ισοζυγίου των στοιχείων αυτών ξεκίνησε το 2014 με την προοπτική της ανάληψης της εξουσίας από το ΣΥΡΙΖΑ. Πριν από αυτή την περίοδο, οι απώλειες είχαν αρχίσει να μειώνονται εν όψει της τάσης που οδήγησε σε πρόσκαιρη θετική μεταβολή του ΑΕΠ μερικά τρίμηνα μεταξύ 2014-15. Μετά το 2014, το ισοζύγιο του Οκτώβρη δείχνει κραχ, όχι ανάπτυξη.

Η ανεργία αυξάνεται, οι λιανικές πωλήσεις μειώνονται (αυτών των τροφίμων μη εξαιρουμένων), τα τουριστικά έσοδα μειώνονται κλπ Ποιος θα προκαλέσει ανάπτυξη; Ο “Φούφουτος” ή ο “Καρανίκας”;

Το καλύτερο και το χειρότερο…

Το καλύτερο πιθανό σενάριο για την ελληνική οικονομία είναι το 2017 να αποδειχτεί όπως το δεύτερο εξάμηνο του 2016. Με θετικά ουδέτερο το διεθνές περιβάλλον, η οικονομική δραστηριότητα να κινηθεί με ελαφρά θετική ή αρνητική μεταβολή του ΑΕΠ.

Το χειρότερο είναι να υπάρξει αρνητική μεταβολή του διεθνούς οικονομικού κλίματος, η οποία θα σημάνει αύξηση της αποστροφής ρίσκου προς τις χώρες υψηλού κινδύνου με αποτέλεσμα η Ελληνική οικονομία να υποστεί νέο ισχυρό σοκ.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρά τις προσπάθειες στροφής προς το ρεαλισμό (και με τον τελευταίο ανασχηματισμό) έχει αποδειχτεί για την οικονομία τοξικότερη όσων προηγήθηκαν καθώς έχει χάσει την εμπιστοσύνη του οικονομικά ενεργού πληθυσμού.

Το καλό σενάριο…

Στην τελευταία δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας η ΝΔ με 30% συγκέντρωνε διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το ΣΥΡΙΖΑ που καταλάμβανε τη δεύτερη θέση.

Μπορεί στην κυβέρνηση να ισχυρίζονται πως οι δημοσκοπήσεις έχουν πέσει έξω τα τελευταία χρόνια, αλλά αυτό αφορούσε αποκλίσεις από τις προβλέψεις της τάξης του 3-4%.

Μια διαφορά με διψήφιο ποσοστό όπως αρχίζουν πλέον να καταγράφουν όλο και περισσότερες δημοσκοπήσεις είναι δύσκολα αναστρέψιμη, ακόμη και αν οι δημοσκόποι πέφτουν έξω.

Το ενδεχόμενο λοιπόν πρόωρων εκλογών όποτε και αυτό αν προκύψει θα σηματοδοτήσει την πιθανότητα απομάκρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει σενάρια κυβέρνησης συνεργασίας από την παρούσα Βουλή αλλά το βασικό σενάριο πλέον θέλει, όσο πιο μακριά θα βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία τόσο καλύτερο θα είναι το περιβάλλον για την οικονομία.

Ακόμη όμως και με αυτοδύναμη κυβέρνηση Μητσοτάκη, το σενάριο για ανάπτυξη 2-2,7% μοιάζει ευφάνταστο.

Θα μπορούσε να σταθεί ίσως με βελτίωση του διεθνούς κλίματος και πλειοψηφία στο επόμενο ελληνικό κοινοβούλιο ικανή να επιφέρει δραστικές αλλαγές στο Σύνταγμα που θα βάλουν βάσεις για μακροχρόνια οικονομική και πολιτική σταθερότητα.

Προς το παρόν όμως δεν φαίνεται πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο, ούτε στο διεθνές περιβάλλον, ούτε στο εσωτερικό.

Το πιθανότερο σενάριο για το 2017, μετά και την εκλογή Τράμπ στις ΗΠΑ που προκαλεί αναταράξεις (η ανοδική αντίδραση των αγορών μοιάζει πρόωρη σπασμωδική) είναι η αύξηση της νευρικότητας στη διεθνή οικονομία. Οι εκλογές σε Γαλλία, Γερμανία πολλαπλασιάζουν αυτήν τη νευρικότητα.

Η διάψευση των υπερφίαλων προσδοκιών για την ελληνική οικονομία που τρέφει η κυβέρνηση είναι πολύ πιθανό να την αναγκάσει να καταφύγει σε πρόωρες εκλογές, τις οποίες μάλλον θα χάσει με διαφορά. Τα πράγματα μπορεί να βελτιωθούν κατά τι, αλλά δεν θα είναι εύκολα και για τη νέα κυβέρνηση.

Άρα, δεν μπορούμε να πούμε πως τα χειρότερα είναι πίσω…

- Advertisement -

3 ΣΧΟΛΙΑ

  1. όχι ρε παιδιά. Αφού από την Κίνα ο Τσίπρας είχε δηλώσει ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας, έτσι είναι. Φιλαλήθης άνθρωπος, ποτέ δεν έχει πει ψέματα. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις φταίνε, ως γνωστόν. Την βρήκαμε τη λύση τώρα και φάτε Καρανίκα στο κεφάλι!

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Δείτε ακόμα

Σχετικά άρθρα

loutrakiblog