- Ένα από τα βασικά οικονομικά μέτρα που εξήγγειλε προεκλογικά η Νέα Δημοκρατία και περιλαμβάνεται στους βασικούς άξονες του προγράμματός της για την επόμενη τετραετία είναι αυτό της μεσοσταθμικής μείωσης των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%.
Το μέτρο αυτό η αλήθεια είναι ότι είναι πολύ καλό αν και θα περίμενε κανείς να ακούσει ότι επιτέλους τα τεκμήρια θα καταργηθούν από τη στιγμή που όλες οι συναλλαγές ουσιαστικά περνούν από την κρησάρα της εφορίας με την πλήρη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των τραπεζικών συστημάτωνπληρωμών με το σύστημα TAXIS.
Το αφορολόγητο
Ωστόσο, ορισμένα πραγματικά στοιχεία που καταγράφονται στις φορολογικές δηλώσεις περίπου 9.000.000 πολιτών (ξεχωριστά ΑΦΜ) δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια επιλογών στον εκάστοτε υπουργό Οικονομικών, καθώς μία εκ βάθρων κατάργηση των τεκμηρίων θα οδηγούσε εκατομμύρια πολίτες να δηλώνουν και να φορολογούνται στα όρια του αφορολόγητου ορίου και την ίδια στιγμή να ζουν πολυτελώς.
Κάτω από 10.000 ευρώ
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά και ας δούμε τα πραγματικά δεδομένα. Περισσότεροι από έξι εκατομμύρια φορολογούμενοι, σε σύνολο περίπου εννέα εκατομμυρίων(αναλογία 7 στους 10), δηλώνουν στην εφορία ετήσια εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ, με το συνολικό ύψος αυτών να ανέρχεται σε 18,3 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, λόγω του γεγονότος ότι περίπου δύο εκατομμύρια φορολογούμενοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από αυτά που έχει καθορίσει η εφορία βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης, το συνολικό φορολογητέο εισόδημα εκείνων που δηλώνουν έως 10.000 ευρώ ετησίως τελικά διαμορφώνεται στα 24 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 5,7 δισ. ευρώ υψηλότερα από αυτά που έχουν αναγράψει στα έντυπα της εφορίας.
Τα εντυπωσιακά αυτά στοιχεία προκύπτουν από τις ετήσιες εκκαθαρίσεις των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλουν κάθε χρόνο στην Ελλάδα 8.929.000 πολίτες που διαθέτουν ΑΦΜ, με τα συνολικά φορολογητέα εισοδήματα να ανέρχονται σε περίπου 86 δισ. ευρώ.
Αξίζει να τονιστεί ότι τα περισσότερα από τα εισοδήματα που βρίσκονται κάτω από το φάσμα των 10.000 ευρώ είναι αφορολόγητα καθώς προέρχονται κυρίως από μισθούς ή συντάξεις.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σε σύνολο 8.929.096φορολογουμένων εκείνοι που δηλώνουν ετήσια εισοδήματα κάτω των 10.000 ευρώ ανέρχονται σε 6.045.895 πολίτες. Το γεγονός αυτό είναι και η βασική αιτία που το υπουργείο Οικονομικών εδώ και πολλά χρόνια δεν «αγγίζει» τα τεκμήρια καθώς θεωρούν αρμοδίως ότι πολλοί από τουςπαραπάνω πολίτες δεν δηλώνουν τα πραγματικά τουςεισοδήματα γιατί φοροδιαφεύγουν.
Τσιμπίδα
Από την άλλη, τα τεκμήρια σε πολλές περιπτώσεις πιάνουν στην «τσιμπίδα» τους και φορολογούμενους που ό,τι εισπράττουν σε ετήσια βάση το δηλώνουν στην εφορία μέχρι και το τελευταίο ευρώ αλλά λόγω κάποιων περιουσιακών στοιχείων που μπορεί να έχουν κληρονομήσει, όπως είναι κάποιο ακίνητο ή αυτοκίνητο θεωρεί το κράτος ότι με τα εισοδήματα που δηλώνουν δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τη συντήρησή τους και άρα φοροδιαφεύγουν.
Γι΄ αυτό και τους επιβάλλεται φόρος επί ενός πλασματικού – τεκμαρτού εισοδήματος και όχι επί εκείνου που πραγματικά δηλώνεται στην εφορία.
Άκρως εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι 1.570.769 φορολογούμενοι εμφανίζουν στην εφορία ετήσιο εισόδημα έως 1.000 ευρώ με το συνολικό ύψους αυτού να ανέρχεται σε 170 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, από αυτούς, 803.685 φορολογούμενοι δεν δηλώνουν ότι εισπράττουν σε ετήσια βάση ούτε 1 ευρώ.
Αντίστοιχα πολύ χαμηλά εισοδήματα από 1.001 έως 5.000 ευρώ δηλώνουν ότι εισπράττουν ετησίως 2.067.972 συμπολίτες μας και το συνολικό ύψος των εν λόγω εισοδημάτων ανέρχεται σε 6,5 δισ. ευρώ, όσα δηλώνουν δηλαδή περίπου 210.000 φορολογούμενοι με ετήσιο φορολογητέο εισόδημα από 26.000 έως 36.000 ευρώ.
Επίσης, από 5.001 έως 10.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα εμφανίζουν στην εφορία 2.407.154 φορολογούμενοι με το συνολικό φορολογητέο ποσό να ανέρχεται σε 17,3 δισ. ευρώ.
Tο 3% με εισόδημα άνω των 36.000 ευρώ
Ένα ακόμη εντυπωσιακό στοιχείο είναι το γεγονός ότι ο αριθμός των πολιτών που δηλώνει ετήσιο εισόδημα πάνω από 36.000 ευρώ είναι μόλις το 3% του πληθυσμού της χώρας που διαθέτει ΑΦΜ και υποβάλει φορολογική δήλωση ή σε απόλυτους αριθμούς 260.146. Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει ότι αυτό το 3% του πληθυσμού δηλώνει το 21,7% των συνολικών φορολογητέων εισοδημάτων.
Στην Ελλάδα υπάρχουν και 591 φορολογούμενοι που δηλώνουν ετησίως πάνω από 900.000 ευρώ εισόδημα ο κάθε ένας και συνολικά 3,34 δισ. ευρώ. Δηλαδή κατά μέσο όρο 5,6 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να τονιστεί ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εισοδημάτων προέρχονται από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και υπεραξία από μεταβίβαση κεφαλαίου. Ελάχιστα προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες ή ενοίκια.
Όλα τα παραπάνω δυστυχώς συνηγορούν γιατί τα τεκμήρια διαβίωσης είναι «πολύ σκληρά για να πεθάνουν»… Ακόμη και η μείωση κατά 30% είναι δεδομένο ότι θα περάσει από την κρησάρα του επόμενου υπουργού Οικονομικών και όταν εξασφαλίσει ότι τα εισοδήματα που δηλώνονται τελικά στην εφορία είναι τα πραγματικά και όχι αποτέλεσμα εκτεταμένης φοροδιαφυγής τότε και μόνο θα προχωρήσει η μείωσή τους.Γιατί περί πλήρους κατάργησης ούτε λόγος.
ot